AGV: Zienswijze proportionaliteitsbeleid boetes vakantieverhuur

Geachte wethouder, beste Zita,

We hebben onlangs kennisgenomen van de stand van zaken met betrekking tot de aanpak van het verlagen van eerste administratieve boetes voor vakantieverhuur en van het vastgelegde proportionaliteitsbeleid. Ik wil hierbij onze zienswijze hierop met je delen.

We stellen het erg op prijs dat de verlaging van deze administratieve boetes niet is uitgesteld tot de vaststelling van de nieuwe huisvestingsverordening voor 2024. Door de snelle aanpak en het bevriezen van alle lopende trajecten is voorkomen dat de affaire mogelijk onbeheersbare proporties gekregen zou hebben. Ook is het goed dat er bij het opleggen van boetes nu duidelijker invulling gegeven zal worden aan de wettelijke plicht om te matigen naar de mate van ernst van de overtreding en verwijtbaarheid en/of de geringe draagkracht van de overtreder.

Toch stellen we kritische kanttekeningen bij de vastgelegde proportionaliteitsbeleid. We achten het boetebedrag van 3000 euro nog altijd disproportioneel en de reikwijdte van de coulanceregeling onvoldoende.

Hoogte van het boetebedrag voor een eerste administratieve overtreding

Het is bijzonder teleurstellend dat het college wil vasthouden aan een punitieve sanctie van 3000 euro voor een overtreding waar op zichzelf geen voordeel aan te behalen is. Naar ons oordeel wordt hiermee geen invulling gegeven aan de aanbeveling van de ombudsman om een waarschuwingsboete in te voeren. Het bedrag is twintig keer zo hoog als in Utrecht (150 euro), terwijl in Zaanstad met een waarschuwing volstaan wordt.

Het is niet duidelijk waarop het bedrag gebaseerd is en het bedrag lijkt daarmee volkomen arbitrair. Het zou voor de hand gelegen hebben om aansluiting te zoeken bij boetes voor vergelijkbare overtredingen, zoals het te laat indienen van een aangifte omzetbelasting (68 euro) of inkomstenbelasting (385 euro) or rijden met een verlopen APK keuring (150 euro). 

Het college stelt dat de boete voor de meldplicht “afschrikwekkend genoeg” moet zijn. Daarmee wordt echter miskend dat de meldplicht slechts tot doel heeft om de handhaving van het nachtencriterium van 30 nachten te faciliteren. De boete voor het niet naleven van het nachtencriterium zelf blijft onverminderd op een “afschrikwekkende” 11.600 euro staan. De ons bekende gedupeerden kunnen aantonen dat ze dit nachtencriterium niet overschreden hebben. Daarmee hebben ze van de vergeten melding ook geen enkel voordeel gehaald (het melden is immers gratis). In het overgrote deel van de gevallen waren ze eenvoudigweg niet van de meldplicht op de hoogte. In sommige andere gevallen is het een enkele keer vergeten. In geen van de gevallen is meer van 30 nachten verhuurd. 

U stelt terecht in uw brief naar de gemeenteraad dat de bijzonder hoge administratieve lasten voor vakantieverhuurders, met een jaarlijkse vergunningsaanvraag en meldplicht voor iedere verhuring vooraf, met zich meebrengt dat er “sneller een melding wordt vergeten of een verhuring wordt gedaan terwijl de vergunning niet meer geldig is en er nog geen nieuwe vergunning is aangevraagd”. De ombudsman onderschrijft ook dat het stelsel uitnodigt tot het maken van fouten. Alleen daarom al zijn “afschrikwekkende” boetes ondoelmatig en ongepast.

Ook de foutieve informatievoorziening vanuit de gemeente of landelijke overheid draagt bij aan mogelijke fouten. Zo wordt op de landelijke website voor het registreren en doen van meldingen (annex 2) gesteld dat de advertentie het vergunningsnummer moet vermelden (dat moet het registratienummer zijn). Ironisch genoeg bevat zelfs het (oorspronkelijke) persbericht van de Gemeente (annex 3) over het nieuwe proportionaliteitsbeleid een fout. Hierin wordt feitelijke hoofdbewoning en het nachtencriterium onjuist als “administratieve voorwaarden” gepresenteerd.

De vermeende afschrikwekkende werking van een hoge boete veronderstelt een calculerende burger die van de laatste versie van de huisvestingsverordening op de hoogte is. Daar is onder de gedupeerden, particulieren die hun eigen woning verhuurd hebben, geen sprake van. Met een waarschuwingsboete wordt een overtreder ook op de hoogte gebracht wordt van de hoge boete van 8700 euro voor een eventuele tweede overtreding. Pas daarna kan men van een afschrikwekkende werking uitgaan. 

Een boete van 3000 euro zal ook voor toekomstige gedupeerden als onevenredig ervaren worden en zal tot gevolg hebben dat de gemeente verwikkeld blijft in talrijke rechtszaken met haar burgers.

Reikwijdte van de coulanceregeling

Voor mensen die geen herroepelijke zaak hebben, wordt een coulanceregeling ingesteld die alleen geldt voor mensen die na 1 oktober 2021 een boete hebben ontvangen voor een eerste administratieve overtreding. Wij achten het onrechtvaardig dat door het invoeren van deze vrij willekeurige datum een aantal benadeelden op geen matiging kunnen rekenen, terwijl de feiten en omstandigheden voor hen gelijk zijn. 

Ten eerste willen we graag herhalen dat alle meldplichtboetes van vóór 1 juli 2020 zijn opgelegd op grond van een door de Raad van State onverbindend verklaard artikel. We blijven het bijzonder onrechtvaardig vinden dat gemeente volhardt in het incasseren van onterecht opgelegde boetes, alleen omdat een benadeelde zijn of haar gang naar de rechter niet heeft kunnen of willen maken.

Op 1 juli 2020 is de meldplicht (opnieuw) ingevoerd tezamen met een nieuwe vergunningplicht voor vakantieverhuur. Terwijl bij het invoeren van de registratieplicht (1 april 2021) een “inwerkperiode” van 6 maanden aangehouden is tot 1 oktober 2021, is bij het instellen van een meld- en vergunningsplicht nauwelijks sprake geweest van enige inwerktijd. Deze nieuwe meld- en vergunningsplicht zijn als noodmaatregel op stel en sprong ingevoerd als reactie op de beslissing van de Raad van State van begin 2020 dat er (toen) voor de meldplicht zonder vergunningsplicht geen juridische basis bestond. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er in de haast een evidente fout geslopen is in deze Huisvestingsverordening, die uitgerekend de meldplichtboete betreft (zie annex 1). Het is aannemelijk dat dit juist in de periode direct na 1 juli 2020 tot overtredingen vanuit onwetendheid geleid heeft. We achten het daarom bijzonder onrechtvaardig dat de gedupeerden in de periode tussen 1 juli 2020 en 1 oktober 2021 niet ontzien worden. Hierbij zij nog opgemerkt dat het juist de financieel minder draagkrachtige of minder goed ingevoerde burgers zijn, die hun weg naar de rechter niet genomen hebben en dus buiten de coulanceregeling vallen.

Ook om een andere reden is 1 juli 2020 beter verdedigbaar als begindatum voor de coulanceregeling. Vanwege de coronabeperkingen is vanaf begin 2020 de handhaving beperkt tot zogenaamde “digitale recherche”. Hierbij werden de gescrapete gegevens van Airbnb, zoals recensies, gekoppeld aan meldingen van verhuringen bij de gemeente Amsterdam. In tegenstelling tot de jaren daarvoor zijn, is aan geen enkele van deze boetes een zogenaamde “Zoeklichtmelding” van vermoedelijke illegale verhuur of vermeende overlast voorafgegaan. Uit tabel 3 van de bijlage bij de raadsinformatiebrief blijkt ook dat al sinds 2020 boetes voornamelijk zijn opgelegd wegens administratieve fouten van particulieren. Daarom zijn deze gevallen over het algemeen veel beter vergelijkbaar met recente gedupeerden dan met verhuurders van vóór 2020.

Het betreft hier naar schatting zo’n 15 tot 20 gedupeerden bovenop de 77 gedupeerden die nu wel onder de coulanceregeling vallen. We verzoeken het college om deze groep gedupeerden van na 1 juli 2020 in de coulanceregeling mee te nemen. Eventueel kan men van deze personen verlangen dat ze aantonen, bijvoorbeeld door het overhandigen van screenshots van een platform (zoals de Amsterdamse belastingdienst soms verlangt), dat ze het nachtencriterium niet overtreden hebben.

Aanbevelingen ombudsman

We onderschrijven de aanbevelingen van de ombudsman van harte. We zijn echter van mening dat deze aanbevelingen niet in voldoende mate door het college overgenomen worden. Wij blijven graag in gesprek en zullen ideeën voor het vereenvoudigen van het systeem en het verbeteren van de informatievoorziening blijven aandragen. Wij zullen de concrete invulling van het matigingsbeleid nauwgezet blijven volgen en eventuele signalen van misstanden terugkoppelen in de kwartaalgesprekken met de Directie Wonen.

Met vriendelijke groeten,

Maarten Bruinsma

Amsterdam Gastvrij

AT5: Burgemeester Halsema: "Ook Amsterdam vertrouwt burgers onvoldoende"

Ook de Amsterdamse bestuurscultuur gaat te veel uit van wantrouwen tegen haar eigen burgers. Dat zegt burgemeester Femke Halsema in Het Gesprek met de Burgemeester op AT5. "We jagen ook als Amsterdamse overheid te vaak burgers weg, in plaats van dat we ze naar ons toe halen."

Ook persoonlijk vertrouwt Halsema de overheid minder dan voorheen. "Ik denk dat ik net als alle inwoners van ons land een klap heb gehad van de toeslagenaffaire. Ik kan niet zeggen dat ik volledig verbaasd was, omdat het de uitkomst is van een proces van een overheid die steeds wantrouwiger is jegens haar eigen inwoners en steeds scherper is geworden tegen kleine vormen van fraude en het niet erg heeft gevonden dat mensen van goede wil lijden onder mensen van kwade wil."

Onmacht en onwil

Volgens de burgemeester is dit een proces van meer dan 20 jaar geweest. "Eigenlijk vond men dat niemand mocht frauderen en alles gecontroleerd moest worden, ook mensen van goede wil. Je had dus een overheid die ervan uit ging dat iedere burger potentieel kwaadwillend is. Dat leidt tot zoiets als de toeslagenaffaire en dat moet behoorlijk zwaar gecorrigeerd worden."

Halsema stelt dat het een combinatie van onmacht en onwil is bij de overheid. "De bestuurlijke cultuur moet ook veranderd worden. Bestuurders moeten voor hun ambtenaren staan met een rechte rug en zelf verantwoordelijkheid nemen voor alles wat misgaat. Dat is de afgelopen jaren ook niet altijd even stevig gebeurd en daar zit ook enige onwil, omdat je ook ziet dat bestuurders en politici bang zijn om verantwoording af te leggen."

"Vaak wordt verondersteld dat inwoners ongelijk hebben en dat wij het moeten winnen. Dat is geen goede uitgangspositie. Dat moeten we veranderen"

FEMKE HALSEMA, BURGEMEESTER VAN AMSTERDAM

Ook de gemeente Amsterdam heeft nog een weg te gaan. "Ja, Amsterdam vertrouwt haar eigen burgers ook onvoldoende", aldus Halsema. "Dat willen we ook corrigeren. Het Amsterdamse apparaat, de gemeente, is ook deel geworden van een bestuurscultuur die gestoeld is op wantrouwen. Dat zie je bijvoorbeeld in de mate waarin wij procederen tegen onze eigen inwoners of hoe we soms omgaan met de klachten van inwoners. Vaak wordt verondersteld dat inwoners ongelijk hebben en dat wij het moeten winnen. Dat is geen goede uitgangspositie. Dat moeten we veranderen. We jagen ook als Amsterdamse overheid te vaak burgers weg, in plaats van dat we ze naar ons toe halen."

Het besef groeit wel volgens Halsema bij de ambtenaren en bestuurders, maar er moet nog wel veel gebeuren. Zo zouden ambtenaren minder moeten procederen, en meer 'naar buiten' moeten gaan om het gesprek aan te gaan met burgers om zo conflicten op te lossen. Bestuurders moeten deze werkwijze steunen, zo stelt Halsema, ook als zulke gesprekken niet altijd leiden tot een oplossing.

Evenementen

Uit onderzoek van AT5 bleek dat de gemeente zelf de eigen regels niet naleeft rondom evenementenvergunningen. Bij beeldbepalende festivals worden regelmatig de deadlines niet gehaald: vergunningen worden net voor een festival afgegeven en soms zelfs pas ná afloop gepubliceerd. Burgers kunnen daardoor geen bezwaar maken.

Halsema: "De verhoudingen zijn ongelijk. De overheid heeft een machtigere positie dan haar burgers. Wat betreft de evenementenvergunningen moet de overheid echt kritischer naar zichzelf gaan kijken. Ik ben ook bezig met het reconstrueren hoe en waar het fout gaat, maar het gebeurt te vaak. Burgers moeten bijtijds in staat zijn om protest aan te tekenen tegen een evenement wat in hun buurt gaat plaatsvinden."

In de brief die de burgemeester schreef over het vertrouwen in de overheid haalde ze de woorden aan van oud-president van Amerika Abraham Lincoln. ‘Het is beter om te vertrouwen en soms teleurgesteld te worden dan te wantrouwen en je de hele tijd ongelukkig te voelen’

Jarenlang proces

"Ik vind dat je als overheid, als bestuurder, dienstbaar hebt te zijn. Jij hebt je burgers te vertrouwen. Wantrouwen kan geen basis zijn van de omgang. Natuurlijk zul je als overheid af en toe bedrogen worden en zal er gefraudeerd worden, dan moet je optreden. Maar je moet niet elke bijstandsgerechtigde, of iemand die recht heeft op een toeslag behandelen als iemand die in potentie fraudeert. Dan behandel je je eigen inwoners slecht. Dus liever een keer bedrogen uitkomen, dan ook de mensen die van goede wil zijn slecht behandelen", zegt Halsema over de uitspraak van Lincoln.

Ze besluit: "Er is een weg te gaan: dit gaat nog jaren duren voordat wij als gemeente een voorbeeld kunnen zijn in hoe de overheid kan omgaan met haar eigen burgers. We doen het nu nog te vaak niet goed."

Verder gaat burgemeester Femke Halsema tijdens Het Gesprek in op de WK-rellen op het Mercatorplein. Kijk hier de hele uitzending

B&B's and sustainable urban tourism, Presentatie Maarten Bruinsma op Reinvent Tourism Webinar

Maarten Bruinsma, voorzitter Amsterdam Gastvrij, presenteerde tijdens het Reinvent Tourism Webinar op 15 juni 2022 cijfers en feiten over B&B in het algemeen en in Amsterdam in het bijzonder

Weekend: Andere mindset? "Eerst zien en dan geloven." zegt Jan van der Borg

Tijdens de coronapandemie konden de drukst bezochte steden wereldwijd even ademhalen door de toeristenstop. Zorgde deze periode voor een ommezwaai of kreunen plekken als Venetië, Barcelona en Amsterdam nog steeds onder het overtoerisme van ontelbare cruisereizigers en dagjestoeristen?

TEKST JORIK LEEMANS

Dertig miljoen toeristen. Zoveel bezoekers lokt Venetië jaarlijks, tot grote ontzetting van de lokale bevolking. Hoewel de Italiaanse trekpleister tijdens de eerste lockdowns voor het eerst lege straten kende en de stad eindelijk even op adem kon komen, lijkt er vandaag nooit een pandemie te hebben plaatsgevonden. Gondeliers draaien opnieuw overuren en op het San Marcoplein moet je haast je ellebogen gebruiken om vooruit te raken. Een mens zou gaan geloven dat de Brug der Zuchten is genoemd naar het gejammer dat je hoort wanneer iemand weer maar eens een selfiestick in zijn gezicht gepord krijgt. Zijn we dan toch niet wakker geschoten door de pandemie?

“Dat had ik gehoopt, maar op dit moment is er bijna geen enkele zichtbare verandering”, zucht Jan van der Borg, hoogleraar toerismemanagement, programmadirecteur van de Master in Toerisme aan de KU Leuven en voormalig coördinator toerismestudies aan de Universiteit Ca’ Foscari in Venetië. Sinds eind jaren tachtig woont en werkt hij in de stad die symbool staat voor overtoerisme. “We zijn zo goed als terug bij af. Er worden telkens heel snel maatregelen afgekondigd die bijna nooit doorgevoerd worden. Ik weet het, ik ben er nogal pessimistisch over. Waar de pandemie wel voor heeft gezorgd, is dat steden zijn gaan beseffen hoe kwetsbaar het huidige toerismemodel is. Dat wil echter niet zeggen dat we ons lesje hebben geleerd.”

In de Nederlandse hoofdstad is er wel een andere mindset gekomen. Een petitie van de actiegroep Amsterdam Heeft een Keuze werd door ruim 30.000 mensen ondertekend, waardoor er een verordening kwam die een jaarlijks maximumaantal toeristische overnachtingen oplegt.

“Eerst zien en dan geloven. Ik zie vaak dat politici goed zijn in doekjes voor het bloeden, maar een nieuwe visie construeren en implementeren is een ander verhaal. Er wordt in Amsterdam al vijftien jaar gesproken over duurzaam stedelijk toerisme, maar er wordt steeds gehandeld op korte termijn.”

In een onderzoeksrapport van onder meer de World Tourism Organization uit 2019, waar u ook aan deelnam, werd gekeken naar hoe verschillende internationale steden zich wilden wapenen tegen overtoerisme. Het meest vermelde plan was het spreiden van toeristen.

“Spreiding in tijd en ruimte is een logische reactie, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Iemand die voor het eerst in zijn leven vanuit de Filipijnen naar Barcelona komt, wil de Sagrada Familia zien en ga je niet warm kunnen maken voor een buitenwijk. Dat zie je aan pogingen zoals de kust van Zandvoort, die ze hebben omgedoopt tot Amsterdam Beach. Misschien dat een regelmatige bezoeker dat wel wil ontdekken, maar zelfs dan is het belangrijk om een goed narratief te creëren.”

In Berlijn zijn ze daar wel in geslaagd. Daar worden alle twaalf wijken opgenomen in het toerismeverhaal.

The New York Times probeert het stadje Chioggia te promoten als alternatief voor Venetië. “Het is er ontzettend leuk, maar het is ook erg moeilijk om er te komen”, nuanceert van der Borg.

“Soms lukt het inderdaad. Berlijn is natuurlijk een soort hub voor een bepaald type kwaliteitstoerist. Dan heb ik het niet over rijke Japanners die een blitzbezoek brengen, maar over mensen die interesse hebben in de lokale cultuur, er langer verblijven en zich laten verleiden door alternatieven, veel meer dan door klassieke hotspots. In Rome kun je zoiets veel moeilijker realiseren, daar wil iedereen naar de Trevifontein en het Colosseum. En in Venetië lukt dat al helemaal niet.”

Nochtans noemde The New York Times het op Venetië gelijkende stadje Chioggia een alternatief voor het overtoerisme in zijn jaarlijkse lijstje met 52 plekken om te ontdekken. “Chioggia is een ontzettend leuke plaats, net als de Riviera del Brenta, Treviso of Padua, maar ik denk gewoon dat het niet werkt als alternatief voor mensen die naar Venetië willen. Het is bovendien heel moeilijk om er te komen. De busverbinding is waardeloos, net als de wegverbinding, er is geen trein en met de boot duurt het heel lang. Ik betwijfel of die journalisten zelf ooit in Chioggia geweest zijn.”

Tourist traps

Uit het rapport blijkt dat veel steden via campagnes bezoekers oproepen tot respect, van Amsterdam tot Dubrovnik. In Seoel worden gidsen zelfs getraind in toeristenetiquette.

Ook de universiteit van het Zwitserse Luzern benadrukte het belang van gedrag. Ligt de oplossing bij de toeristen?

“Dat is natuurlijk de gemakkelijke oplossing. (lacht) We zijn al jaren op zoek naar waar de schuld ligt. De ene keer zijn het de vliegmaatschappijen en hun goedkope vluchten, dan weer de bed and breakfasts of de toeristen die zich niet goed gedragen. Er is altijd wel een externe factor. In mijn oordeel is het een gebrek aan visie bij de beleidsmakers. Je kunt pas respect vragen van je bezoekers als je je stad zelf respecteert, niet als je er een tourist trap van maakt die mensen zo veel mogelijk geld uit de zakken probeert te kloppen.”

Praag pakt het volgens u wel goed aan.

“Hun visie is: als de lokale bewoners gelukkig zijn, dan zijn toeristen dat ook. De bottomline van een toeristisch ontwikkelingsbeleid is dat je dat doet voor je locals.”

Welke steden doen het in die zin nog goed?

“De Vlaamse steden doen het in het algemeen best goed. Toerisme Vlaanderen tracht een innovatieve strategie uit te werken waarbij het traditionele massatoeristische verdienmodel op de schop gaat. Daarbij spelen ook bewonersbevragingen een belangrijke rol. Dat zeg ik heus niet gewoon omdat jij een Vlaamse journalist bent. (lacht) Gent was een van de steden waar bewoners in 2021 het meest ontevreden waren, volgens enquêtes over toerisme in hun dagelijkse leven. Zo vond bijna zestig procent van de Gentenaars dat toerisme het leven in de stad duurder maakte, gaf de helft aan dat het voor meer zwerfvuil zorgt en dat het stadscentrum overvol raakt. Vandaag gaat de stad daarmee aan de slag, werkt ze aan een strategisch plan voor toerisme en wordt er veel overlegd met de bewoners. Ook het Schotse Edinburgh heeft een aantal fundamentele veranderingen ingevoerd sinds de pandemie. Ze gaan voor kwaliteit. De bewoners zijn de hoofdrolspelers in hun beleid.”

Japan opende onlangs voor het eerst in twee jaar opnieuw voorzichtig zijn grenzen voor enkele testgroepen. Een slimme aanpak?

“Ik ben een redelijk grote voorstander van voorzichtig herstarten. Je begint met een schone lei. Fouten die je ziet kun je gemakkelijker herstellen. Ik had er ook op gehoopt voor Europa bij de eerste versoepelingen. Het is slimmer om stap voor stap te werk te gaan en bij te sturen waar nodig. Gisteren liep ik nog over een overvol San Marcoplein, het is gewoon niet meer aangenaam. Venetië is een van de mooiste steden ter wereld, maar bij zulke drukte gaat die schoonheid verloren.”

‘Iemand die voor het eerst in zijn leven vanuit de Filipijnen naar Barcelona komt, wil de Sagrada Familia zien en ga je niet warm kunnen maken voor een buitenwijk’

De stad kondigde onlangs aan dat er binnenkort entreegeld aan dagjestoeristen gevraagd zal worden in de strijd tegen overtoerisme.

“Geloof me: dat entreegeld komt er niet. Dat zijn allemaal ballonnetjes die worden opgelaten onder druk van de Venetianen. Het is een zoethoudertje, een beslissing die alsmaar wordt overgeheveld naar de volgende ambtstermijn. Er zal ooit zo’n systeem moeten komen, want de draagkracht van de stad wordt steeds overschreden, maar het is een te ingewikkeld protocol om last minute in te voeren. Je moet immers bepalen welke toeristen je laat betalen, hoeveel, en of mensen uit de regio ook moeten betalen… Om even te kaderen: ik heb in 2002 al een reserveringssysteem ontwikkeld voor Venetië. We zijn inmiddels twintig jaar verder zonder dat er iets mee gedaan is.”

‘Je kunt pas respect vragen van je bezoekers als je je stad zelf respecteert, niet als je er een tourist trap van maakt die mensen zo veel mogelijk geld uit de zakken probeert te kloppen’

Voetballen met de locals

De actiegroep Amsterdam Heeft een Keuze hoopt dat Airbnb aan banden wordt gelegd om de druk op de stad te verlagen.

“Ik denk dat het niet juist is om de verhuurders op het platform te demoniseren, zolang ze op een correcte en legale wijze te werk gaan. Bonafide bed and breakfasts zijn een aanwinst voor een bestemming en een kwalitatieve manier van mensen in een stad ontvangen. Uit onderzoek weten we dat deze bezoekers meer uitgeven per dag dan toeristen in een driesterrenverblijf. Wel moet je uiteraard optreden tegen verblijven die niet geregistreerd staan en dus geen belasting betalen of de veiligheidsvoorschriften niet naleven, maar die kwaliteitstoeristen moet je koesteren. Het zijn de dagjestoeristen en de cruisereizigers die je kwijt moet zien te spelen.”

Heeft het verplaatsen van de cruiseterminal in Venetië voor verandering gezorgd?

“Ze hebben de terminal verplaatst van de oude stad naar een industriegebied. Die verschuiving van vijf kilometer lost het probleem niet op, integendeel: er zijn nu gewoon meer bussen en boten die over en weer gaan. Het punt blijft dat een massa mensen in korte tijd de stad overdondert tijdens de zomermaanden. Ze dragen weinig bij aan de economie, want het gaat die gasten alleen om de excursie, en ze genereren ook meer overlast en vervuiling. De plaatselijke bevolking verdient er niets aan, want deze cruisereizigers eten, drinken en dansen aan boord. Het is daarom zo belangrijk om kwaliteitstoeristen privileges aan te bieden.

Kwaliteit boven kwantiteit.”

Bent u zelf anders gaan reizen door alle inzichten die u beroepsmatig opdoet?

“Ik denk het. Mijn gezin en ik zijn bewuster gaan reizen. Op een gegeven moment besloten we om niet langer tripjes van anderhalve dag naar pakweg Malaga of Bordeaux te maken. Wat is uiteindelijk de meerwaarde van zo’n korte trip? Het is veel leuker om gedurende een lange periode een plek echt te ontdekken.”

Zijn er bestemmingen die op uw verlanglijstje stonden die u mijdt door de drukte?

“Ik kom überhaupt niet graag op drukke plaatsen, ik verkies de natuur. Wij kiezen altijd voor rustige bestemmingen. De leukste dingen die ik ter plekke doe, zijn meestal samen met locals. Zo was ik onlangs op een conferentie in het Baskenland, en in plaats van het geplande uitje naar het Guggenheim heb ik een hele dag op het strand gevoetbald met mensen uit San Sebastián. Dat is toch veel leuker dan in een busje naar Bilbao te rijden? Zulke dingen kun je niet plannen, ze gebeuren enkel door toevallige ontmoetingen. Activiteiten als Live like a local zijn vaak dooddoeners en opgezet spel, maar als je echt gastvrije bestemmingen uitkiest, maak je uiteindelijk de mooiste reizen.”

‘Hysterical’: Amsterdammers slam holiday rental fines

DUTCH NEWS Magazine

A tough approach to illegal hotels in Amsterdam is unfairly punishing people who make simple mistakes, according to local politicians and a lobby group for B&Bs.

Last year, Amsterdam council gave 72 people a fine for holiday rental in breach of the strict rules introduced after universal concerns in the council about over-tourism. Now, however around 30 people have asked for assistance from the Amsterdam ombudsman because they believe they have been unfairly victimised, with fines from €8,700 for what they say are errors or misunderstandings.

Amsterdam Gastvrij, a lobby group for B&Bs, has called urgently for a more human touch to enforcement, saying that normal Amsterdammers – who did not break the 30-day holiday hire limit – have suffered significant hardship. The Amsterdam ombudsman Munish Ramlal, members of D66 and the local CDA have also raised concerns, with some suggesting that the Dutch capital should follow policy in Utrecht to give a ‘warning fine’ for a first offence. ‘Gesture politics’ CDA councillor Rogier Havelaar said that the situation was ‘appalling’. ‘The previous coalition of GroenLinks, the PvdA, D66 and the SP has introduced [rules] far too sloppily and there is a lot of gesture politics involved,’ he told Dutch News. ‘There was a lot of bulldozer language about tackling illegal renters. ‘But in the background, the rules have frequently changed, sometimes because the coalition wanted new things but often because of court rulings saying that the policies introduced were unsound. A lot of people have trouble keeping up.’ ‘There was exactly the same discussion in Utrecht council, where GroenLinks and D66 said that if they see someone has made a mistake, an administrative error or causing local nuisance, the first time there will be a warning fine: the second time, you get the high fine.’

Law suit

He said the CDA has previously proposed a warning fine of €500 or €750 in Amsterdam too. ‘This would ensure that people who are acting in good faith but make a mistake get a shock, but pay, and then do things right – and it avoids a lot of legal action because people who get a fine of €8,000 or €11,000 call a lawyer,’ he said. ‘These legal cases also cost the Amsterdammer a lot of money.’ He cited one example of a young man, engaged to his girlfriend, who claims he made an administrative error in not telling the city in advance about a stay, and received an €8,700 fine. He emptied his wedding fund and went to live with his parents-in-law for 29 days, renting out the apartment again in order to pay for the fine and the wedding. ‘This isn’t a corporate – it’s the government, and I would rather see the government in discussion with people to solve problems than making everything into a law suit,’ added Havelaar.

‘Hysterical’

Amsterdam Gastvrij gives other examples of a single mother renting out her apartment in order to pay for a holiday with her son, and a yoga teacher whose income was hard-hit during the pandemic – both of whom made mistakes and were fined, but neither of whom rented out for more than 30 days. Charles Scheublin, a former B&B owner, told Dutch News that he was forced to sell his old apartment near the Vondelpark after the city said – although he had a valid and extended B&B license – his attic could no longer be considered part of the house. It also claimed his tenant was not resident and running the B&B. Although Scheublin has paid a €20,500 fine under protest, he has started a court case against the total €41,000 penalty. ‘They first make a fine and then start looking for arguments,’ he said. ‘It is a kind of hysterical idea that they are against bed and breakfasts and make it impossible to run one. Of course there have been people who bought whole houses and rented them to tourists while nobody was living there, and of course there are sometimes too many tourists disturbing the local people. But that doesn’t mean somebody who honestly earns an income by renting one or two rooms within the rules of the law should have their living made impossible.’

Rogue landlords

The Amsterdam ombudsman told Dutch News that the council should be wary of tarring all citizens with the same brush. ‘With Airbnb, some people have made a mistake with an application for Airbnb rental, just individuals, students or young workers, who have made an administrative fault – but then get a fine of €11,000,’ he said. ‘The council thought they were all rogue landlords, but that’s just an image. Perhaps it applied to some of them, not for others. You can’t just give a fine of €11,000 and when they knock on your door and say that something is wrong, the council says: “Sorry, this is policy – go figure it out for yourself”

Maarten Bruinsma, chairman of Amsterdam Gastvrij, said that it is strange that mayor Femke Halsema supports a right to make mistakes in good faith, but that this idea is apparently not applied in practice. ‘Every week, somebody with a fine like that calls me,’ he said. ‘It has become very clear that these fines intended for illegal investors – huisjesmelkers – are now almost exclusively being given to people who just forget to report a stay, for example. ‘It would, of course, have made much more sense if the city had made an agreement with Airbnb with a registration system from the start because now there is a discussion not necessarily based in fact.’

‘Know the rules’

CIty housing chief Jakob Wedemeijer said in a statement that the fines reflect the extent of the problem with illegal holiday rental. ‘We have high fines because illegal rentals earn people a huge amount of money,’ he said. ‘Until a few years ago, major corporations rented whole buildings illegally to tourists continuously, which meant that homes were no longer available for people seeking a house, and there was a lot of neighbourhood nuisance. Partly due to the high fines, this is now under control. ‘Now we are seeing that it’s mostly about individuals breaking the rules, which is why the fines have been lowered for a number of breaches, and via an official objection, a fine can be moderated if there are exceptional circumstances. But action is still necessary, because there are still people who try to get around the rules by renting without permission or, by not reporting rentals, also not sticking to the maximum numbers of nights… ‘If you choose to rent out your home, you also need to ensure you know the rules and follow them.’

Opinie: Mogen Amsterdammers vluchtelingen opvangen in hun eigen huis zonder het reële risico op een enorme boete?

Volgens de huisvestingsverordening van de gemeente Amsterdam (HVV) kan een woning niet voor minder dan 6 maanden worden bewoond zonder dat de eigenaar over een short stay vergunning beschikt. Die worden niet meer afgegeven. Ook dienen de zo opgevangen vluchtelingen tot één huishouden te behoren. Woningbouwcorporaties en vastgoedbedrijven kunnen dus geen vluchtelingen tijdelijk opvangen.

Volgens de HVV kan men in de eigen woning, zonder vergunning, slechts 1 (ander) eenpersoonshuishouden onderbrengen. Gewone bewoners kunnen dus vaak geen vluchtelingen opvangen, zeker niet wanneer er al een student inwoont.

B&B hosts hebben een vergunning op grond van de HVV om een huishouden tijdelijk te ontvangen, maar de groep mag maximaal uit vier personen bestaan, inclusief babies. De gastvrouw/-heer die dat doet zal de reguliere gasten moeten afzeggen, want naast reguliere gasten mag niet tegelijk ook een ander huishouden worden gehuisvest. De gastvrouw/-heer moet vervolgens iedere nacht thuis zijn om de regels na te leven. Strikt genomen mag een B&B houder geen privé logé in huis hebben terwijl er 4 gasten in de B&B kamers zijn. Bij overtreding van de regels dreigt, naast de dan al genomen inkomstenderving, een boete van € 21.750 en verlies van de vergunning.

Iemand met een vergunning voor vakantieverhuur kan maximaal 30 dagen maximaal 4 vluchtelingen opvangen, indien die niet tijdig zijn aangemeld, krijgt de vergunninghouder een boete van ruim € 8.700 en verliest de vergunninghouder waarschijnlijk de vergunning. Je kan niet achteraf melden en als gasten niet opdagen kan een vergunninghouder de melding niet corrigeren.

Al die regels zijn in de afgelopen paar jaar steeds strenger gemaakt en zijn die regels in normale tijden al idioot, de absurditeit ervan is wel heel erg wrang wanneer er een dringende noodzaak tot opvang is. Het lost de woningnood niet op en het biedt geen soelaas bij de behoefte aan noodopvang. Het zou fijn zijn wanneer de mensen die kunnen opvangen, dat ook mogen. Voor korte of lange termijn, in een zelfstandige woning, in een huurwoning en naast eventuele andere gasten.

Gemeente Amsterdam sta de Amsterdammers toe gastvrij te zijn en maak het mogelijk om maximaal onderdak te bieden aan vluchtelingen. Dat moeten we niet voor de rechter hoeven te bevechten, dat moet direct worden toegezegd en geregeld.

R. Sauer, Amsterdam

Intussen hebben we antwoord op bovenstaande vraag. Bekijk hier de correspondentie van Amsterdam Gastvrij met de gemeente onder het kopje EN VERDER

Parool Opinie: ‘Particuliere, toeristische verhuur lost eerder overlast op dan dat het die veroorzaakt’

Op het bordje van de nieuwe gemeenteraad ligt ook de opdracht voor goed toerismebeleid. De feiten worden echter niet gebruikt en dat leidt tot schadelijke oplossingen. De gemeenteraad legt een link tussen overtoerisme, woningnood en particuliere, toeristische verhuur in een bed and breakfast (de bewoner is thuis terwijl er gasten verblijven) of vakantieverhuur (de bewoner is zelf op vakantie en gasten maken gebruik van de woning). Een link die met geen enkel feit onderbouwd wordt. Sterker nog, particuliere, toeristische verhuur lost eerder overlast op dan dat het die veroorzaakt! Immers, gasten die in direct contact met een Amsterdammer de stad ontdekken, zullen zich er veel meer van bewust zijn dat ze inderdaad precies dát zijn: gasten! In tegenstelling tot de meeste massatoeristen.

“Geen vakantieverhuur meer in de binnenstad en een beperkt aantal B&B-vergunningen zou de overlast sterk terugdringen.” Een feitelijk onjuiste aanname. In de binnenstad slaapt minder dan 2 procent van de toeristen bij particulieren. Men kan niet met droge ogen volhouden dat dát dus die ‘hordes toeristen’ zijn. En wat te denken van spreiding? Hotels zijn voornamelijk in het centrum, particuliere verhuur vindt voor 70 procent buiten het centrum plaats.

Nog zo een: “De vastgoedmarkt wordt wreed verstoord door de toeristische verhuur.” In slechts 0,4 procent van alle Amsterdamse woningen kun je slapen in een B&B, dát veroorzaakt dus niet de prijsopdrijving die nu plaatsvindt. Ander fabel: een B&B had ook een woning kunnen zijn. Maar zo zit het niet. B&B-hosts scheppen er plezier in bezoekers aan de stad zich gast te laten voelen, hen wegwijs te maken in Amsterdam, de do’s and don’ts uit te leggen. Zo iemand geeft die gastvrijheid niet op om jarenlang huurders in huis te nemen. B&B’s verbieden levert dus geen woningen op, net zomin als de legale vakantieverhuur van 30 nachten per jaar verbieden.

Wat wél gebeurt als de gemeente ook in de volgende periode blijft volharden in draconische maatregelen tegen bewoners die vooral een vriendelijke stad willen laten zien, is dat die bewoners, die de stijgende woonlasten nu nog net kunnen betalen door de inkomsten die ze uit toeristische verhuur halen, Amsterdam zullen verlaten. Daar komt geen leraar of politieman voor in de plaats, maar de opkoper die het pand weer voor veel geld doorverkoopt.

Kortom, Amsterdam doet er beter aan deze ambassadeurs van de stad te omarmen als eerste lijn tegen de overlastgevende toerist. Gemeenteraad, neem deze uitgestoken hand aan.

Diederik van der Staay, Amsterdam (Kernteamlid Amsterdam Gastvrij en parttime B&B-host)

WOB verzoek particuliere toeristische verhuur van Mr. Paul Goes binnenkort openbaar

Paul Goes, tot 1 juli 2021 werkzaam als raadsheer bij het Gerechtshof Amsterdam, produceerde een 200 pagina tellend onderzoek met de titel ‘Tutorial Toeristische Verhuur Deel A’ en ‘Tutorial Toeristische Verhuur Deel B’ naar toeristische verhuur en met name de wijze waarop de Raad van State omgaat met de zaken die zij op haar bord krijgt in relatie tot de wetgeving omtrent toeristische verhuur. De tutorial is gebaseerd op vakantieverhuur maar is grotendeels ook te lezen als voor B&B. Lees hier de samenvatting en de Korte inleiding bij de samenvatting. En hier het WOB verzoek.

De Europese Commissie heeft een Raadgeving/enquête t.a.v. particuliere toeristische verhuur uitgeschreven teneinde tot Europese wetgeving te komen. Vandaag, 13 december tot middernacht laatste kans!

De commissie buigt zich over het fenomeen particuliere toeristische verhuur in Europa naar aanleiding van het voortdurende gekrakeel in verschillende Europese landen en met name de grote steden die er allen hun eigen regelgeving op nahouden.

Zo lijkt de Amsterdamse regelgeving meer ingegeven door politieke druk dan door een concrete doelstelling. Deze door de gemeente zelf genoemde 'juridische experimenten' zijn zeer schadelijk voor de verhuurders, die alleen met een kostbare juridische procedure hun recht op verhuur kunnen behouden.

Amsterdam Gastvrij neemt namens haar leden deel aan iedere online én live bijeenkomst over dit onderwerp.

(lb) Maarten Bruinsma, voorzitter Amsterdam Gastvrij tijdens short term rental vergadering Europese Commissie 10-12-2021

Enquête Europese Commissie (VUL ALLEMAAL IN SVP)

Door Amsterdam Gastvrij ingevuld enquêtevoorbeeld, van enige context voorzien.

Amsterdam Gastvrij zienswijze en annex met tijdlijn regelgeving gemeente Amsterdam tussen 2013 en 2021.

Engelse versie zienswijze.

Reactie van De European Cities Aliance (de Verenigde Europese Steden) waar ook Amsterdam in zit.