NRC: Gemeente Amsterdam mag bewoners niet verbieden hun woonplek te verhuren aan toeristen

Vakantieverhuur De gemeente Amsterdam wilde in 2020 inwoners van het Wallengebied en de Grachtengordel-Zuid verbieden hun woonruimten te verhuren aan vakantiegangers in Nederland. Dat verbod zou voor minder „druk van toeristen” moeten zorgen.

De gemeente Amsterdam mag bewoners in het centrum van de stad niet verbieden hun woonplek te verhuren aan toeristen. Dat heeft de Raad van State woensdag besloten. Volgens de Raad is de maatregel van de gemeente „onevenredig” en had de gemeente eerst moeten uitzoeken of „minder vergaande maatregelen” genoeg zouden zijn.

In de zomer van 2020 verbood de gemeente Amsterdam tijdelijk inwoners van het Wallengebied en de Grachtengordel-Zuid hun woonruimten te verhuren aan toeristen. Die regel zou tot minder „druk van toeristen” moeten leiden en de leefbaarheid in de stad verbeteren. De Vereniging Amsterdam Gastvrij, een belangenvereniging voor particuliere vakantieverhuurders en B&B’s, spande een rechtszaak aan. De vereniging wees de gemeente erop dat het verbod niet mocht volgens de wet. De rechtbank Amsterdam gaf de belangenvereniging gelijk in maart 2021, maar de gemeente Amsterdam ging in hoger beroep.

Dat was dus tevergeefs. Volgens de Raad van State is het verbod „onevenredig”, omdat het „niet noodzakelijk en geschikt” is om het doel, minder druk van toeristen, te bereiken. „Verder heeft het verbod direct financiële gevolgen voor woningeigenaren in de binnenstad, waardoor het aanwijzingsbesluit leidt tot discriminatie.” De gemeente gaat de uitspraak bestuderen en bekijken wat dit betekent voor het beleid tegen illegale verhuur en woonfraude.

AT5 Raad van State zet streep door wijkverbod toeristenverhuur. "Dit was machopolitiek"

De gemeente Amsterdam mag bewoners van bepaalde wijken in de binnenstad niet verbieden hun woning te verhuren aan toeristen. Dat heeft de Raad van State bepaald. Het college van burgemeesters en wethouders had eerst minder verregaande maatregelen moeten onderzoeken, oordeelt de Raad van State. 

Het verbod gold voor de buurten Burgwallen Oude Zijde, Burgwallen Nieuwe Zijde en Grachtengordel-Zuid. Het is bijna drie jaar van kracht geweest na de invoering in juli 2020. Doel was om de overlast van toeristen in deze wijken te beperken.

Bezwaar

De Vereniging Amsterdam Gastvrij (VAG) zet zich in voor Amsterdammers die hun woning aan toeristen willen verhuren, en maakte bezwaar tegen het verbod. Samen met Woonbootvereniging Amsterdam (WVA) stapte VAG naar de rechter.

In maart 2021 gaf de Rechtbank Amsterdam de VAG en de WVA al eens gelijk, en oordeelde dat een verbod op vakantieverhuur in bepaalde wijken niet mag. De gemeente stapte daarop naar de Raad van State (de hoogste bestuursrechter), waar de zaak in februari dit jaar werd behandeld.

Raad van State

Voor de Raad van State betoogden VAG en WVA dat het besluit om hele buurten aan te wijzen als verboden terrein voor vakantieverhuurders 'niet evenredig' is: het is een veel te zware maatregel die in strijd zou zijn met het eigendomsrecht. Met minder rigide maatregelen kan de gemeente óók toeristische overlast in de binnenstad beperken, vonden VAG en WVA.

Daar gaat de Raad van State in mee. Het college heeft niet gekeken of minder strenge maatregelen ook ingezet hadden kunnen worden. Zoals bijvoorbeeld een quotum, dat het aantal verhuurde woningen tot een bepaald maximum zou beperken. Het besluit uit 2020 is daarmee vernietigd; de gemeente moet ook de proceskosten betalen.

Inmiddels is er landelijk een nieuwe wet van kracht, de Wet toeristische verhuur. De Raad van State heeft geen uitspraak gedaan over de vraag of een gebiedsverbod in strijd is met deze wet. Omdat deze nieuwe wet is ingevoerd nadat het gebiedsverbod al van kracht was, heeft de Raad van State dit niet in overweging genomen.

'Machopolitiek'

Maarten Bruinsma van de VAG is blij met de uitspraak. "Eerder bleek al dat in die wijken in totaal maar zo'n 40 vergunningen waren verleend. De rechters kregen zo een goed beeld dat deze maatregel dus veel te ver ging." Bruinsma zegt dat hij dat eerder ook heeft gezegd tegen de gemeente. "Maar daar heerste destijds een soort machopolitiek, waarbij diverse mensen elkaar wilde overtoepen met harde maatregelen." Hij roept de gemeente op eens een 'nuchtere blik' op de cijfers te werpen.

In een eerste reactie is wethouder Zita Pels van Volkshuisvesting terughoudend. "De gemeente gaat de uitspraak bestuderen en bekijken wat dit betekent voor het beleid tegen illegale verhuur en woonfraude."

interview met Maarten Bruinsma, voorzitter Amsterdam Gastvrij

Raad van State zet streep door wijkverbod toeristenverhuur: "Dit was machopolitiek" - AT5

Parool: ook Raad van State veegt Amsterdams verbod vakantieverhuur in bepaalde wijken van tafel

De gemeente had in 2020 geen verbod op vakantieverhuur mogen invoeren in bepaalde wijken in de binnenstad. Daarmee geeft de Raad van State het Amsterdamse college, dat in hoger beroep was gegaan na een eerdere uitspraak, een gevoelige tik op de vingers.

Tim Wagemakers en David Hielkema 31 mei 2023, 11:00

Het was een uitspraak waar reikhalzend naar werd uitgekeken. Nadat de gemeente eerst door de rechter was teruggefloten over haar wens om in bepaalde stadswijken vakantieverhuur te verbieden, veegt de Raad van State na hoger beroep het in 2020 kortstondig ingevoerde verbod wederom van tafel.

De hoogste rechter spreekt van een onevenredige maatregel. ‘Het college had eerst moeten onderzoeken of minder vergaande maatregelen genomen konden worden om het beoogde doel te bereiken. Niet is gebleken dat het college dit heeft gedaan.’

Amsterdam Gastvrij

In 2020 wilde toenmalig wethouder Laurens Ivens een verbod invoeren op vakantieverhuur in het Wallengebied en het zuidelijk deel van de grachtengordel. Het idee was daarmee overlast van toeristen tegen te gaan en de leefbaarheid van de binnenstad te vergroten.

Maar zijn maatregel in 2020 om dit in te voeren in het Wallengebied en het zuidelijk deel van de grachtengordel kon op forse kritiek rekenen van belangenvereniging Amsterdam Gastvrij, die een rechtszaak aanspande en won. De maatregel van de gemeente was namelijk gebaseerd op de Huisvestingswet, maar volgens de rechter bood die wet de mogelijkheid van een verbod helemaal niet.

Kleine opening

De gemeente ging in hoger beroep en krijgt opnieuw kritiek op de maatregel, al biedt de Raad van State wel een kleine opening door te stellen dat de Huisvestingswet wel degelijk ruimte biedt voor een verbod. ‘Dat mag alleen als daarvoor goede redenen zijn, die verband houden met het doel en de strekking van de Huisvestingswet. Daarom had het college van b. en w. eerst moeten onderzoeken of minder vergaande maatregelen genomen konden worden om het beoogde doel te bereiken.’

Daarmee wordt gedoeld op bijvoorbeeld het instellen van een maximum aan het aantal vergunningen in een gebied of het verbieden via een bestemmingsplan. Mocht de gemeente in de toekomst opnieuw een verbod willen instellen dan moet eerst worden aangetoond dat alle andere minder vergaande maatregelen eerst zijn geprobeerd.

Strenge regels

Vakantieverhuur via bijvoorbeeld Airbnb is in Amsterdam aan strenge regels gebonden. Zo mogen kamers of appartementen alleen verhuurd worden met een vergunning en is er een maximum van dertig dagen. Er worden flinke boetes uitgedeeld bij overtreding van de regels: verhuren zonder vergunning levert bijvoorbeeld een boete op van 8700 euro.

De gemeente laat weten de uitspraak te gaan bestuderen en te gaan bekijken wat dit betekent voor het beleid tegen illegale verhuur en woonfraude.

“Het is nauwelijks te begrijpen waarom de gemeente in hoger beroep gegaan is”, zegt Maarten Bruinsma van Amsterdam Gastvrij, in een eerste reactie. “Dit was een onnodig en kostbaar experiment, dat de geloofwaardigheid van de gemeente geen goed heeft gedaan.”

Parool: De gemeente Amsterdam is een slechte verliezer in de rechtbank zegt burgemeester Halsema

In de Stadsschouwburg sprak burgemeester Femke Halsema maandag een grote groep betrokken Amsterdammers toe. De bezoekers hadden 24,50 euro (en studenten 10 euro) betaald om te weten hoe de stad ervoor staat. Burgers waarvan je kan zeggen: zij die hierheen gaan, hebben nog wel vertrouwen in de politiek.

Voor veel andere inwoners is dat wel anders. Niet voor het eerst zei Halsema dat de relatie tussen burger en overheid verstoord is, mensen afhaken doordat vertrouwen in de overheid afneemt en te vaak grote vraagstukken uitlopen op politieke ruzies en schandalen.

Ze noemde zaken als de toeslagenaffaire en de gaswinning in Groningen, maar was ook reflectief naar de eigen organisatie. Te vaak heeft de gemeente de Amsterdammer gewantrouwd, te vaak worden inwoners als tegenstanders beschouwd, te vaak wordt verstikkende bureaucratie in het leven geroepen en te vaak krijgen Amsterdammers nog juridisch dichtgetimmerde brieven op de mat.

De gemeente staat ook vaak tegenover de Amsterdammer voor de rechter, maar blijkt daar een slechte verliezer te zijn. Geen enkele andere gemeente gaat namelijk zó vaak in hoger beroep als Amsterdam. Tussen de periode 2017-2021 gebeurde dat 121 keer. Ter vergelijking: Rotterdam legde zich 61 keer niet neer bij de beslissing van de rechter, Den Haag 20 keer en Utrecht slechts 12 keer.

Halsema zei maandag dan ook dat de noodzakelijke verandering begint bij een overheid die kritisch naar zichzelf kijkt. Een boodschap die met voortschrijdend inzicht lijkt aan te komen in de gemeenteraad en specifiek D66. Binnenkort wordt een voorstel aangenomen van raadslid Rob Hofland (D66) waarin staat dat burgers een fout mogen maken. Na een administratieve vergissing moeten ze niet direct de stempel van fraudeur krijgen.

Rondom de Airbnb-boetes was deze regeling goed van pas gekomen. De boetes zijn exorbitant hoog, zo oordeelden de gemeenteraad en de ombudsman vorig jaar al. Onder publieke druk zijn ze dan ook verlaagd, maar nog steeds vindt een kleine groep Amsterdammers dat hun boete van 3000 euro buitenproportioneel is. Ze stapten naar de rechter en kregen gelijk.

In de uitspraak stond onder andere dat de gemeentecommunicatie rond het boetebeleid niet duidelijk was. En wat doet de gemeente? Die gaat in hoger beroep. Woonwethouder Zita Pels zei deze week – tegen de wens van meerdere raadsleden in – dat het mogelijk een precedent schept voor honderden andere Amsterdammers die ook ooit boetes gehad hebben als ze geen hoger beroep aantekent.

Kennelijk lukt het haar niet om een manier te vinden om de menselijke maat te houden. En dat enkele burgers – die in het gelijk zijn gesteld door de rechter! – nu weer het zware juridische traject moeten opnemen tegen de olietanker van een gemeente, doet er niet toe.

Telegraaf: ’Boete van 3000 euro onredelijk’

door Richard van de Crommert

Deze weken vindt een reeks rechtszaken in Amsterdam plaats van bewoners die de naar hun ogen disproportionele boete aanvechten die ze van de gemeente hebben ontvangen. Gisteren werd daarbij een aanbeveling van de Ombudsman in de al enige tijd lopende discussie door juristen van de gemeente afgezwakt. „Dat is maar een opvatting.” Donderdag vond één van de zaken plaats, van Amsterdammer Alex Kitain die van mening is dat de boete van 6000 euro die hij van de gemeente kreeg, totaal niet in overeenstemming is met de kleine fout die hij maakte. Naar eigen zeggen vergat Kitain om op tijd melding te maken dat hij zijn woning verhuurde aan vakantiegangers. „Op het laatste moment in het proces ben ik dat vergeten”, zei hij daarover in de rechtbank. „Het was een menselijke fout. De boete die daarop volgde was onredelijk hoog.”

Vanaf 1 juli 2020 is het verplicht om het vooraf te melden als je je eigen woning tijdelijk verhuurt. Vanaf augustus 2020 is de gemeente daarop gaan handhaven. Dit kan alleen tot de dag voorafgaand aan de verhuur. En eens vergeten, is vergeten bij de gemeente Amsterdam. Je kunt niet achteraf een vergeten melding alsnog invoeren. Het is niet mogelijk om een vergeten melding recht te zetten. Er kwam geen waarschuwing of een eerste kleine boete. Nee, de gemeente Amsterdam verstuurde direct een boete van 6000 euro. Kitain heeft geld bij zijn moeder moeten lenen om de boete te betalen.

Donderdag bleek nogmaals dat de gemeente de Amsterdammers wantrouwt. En niet alleen de bewoners, maar de Ombudsman ook. Een advies van de Ombudsman over de al enige tijd durende discussie over de hoge boetes, werd door de juristen van de gemeente afgedaan als „een opvatting.” In reactie op de brief van de Ombudsman (met daarin het advies om een lagere, eerste waarschuwingsboete in te voeren) over vakantieverhuur schrijft het college van B en W het volgende: „Het college neemt deze aanbeveling over voor wat betreft eerste administratieve overtredingen. Door de genoemde matiging van de boete op eerste administratieve overtredingen bij vakantieverhuur wordt de boete substantieel verlaagd van 8700 euro naar 3000 euro.’

In de rechtszaak van donderdag, zeggen juristen namens het college van B en W: „Dat (een waarschuwingsboete ingevoerd zou moeten worden, red) is een opvatting. Daar hebben we dus niet voor gekozen.” Het is een aparte stellingname van de juristen, die daaraan toevoegden dat er rondetafelbesprekingen zijn gehouden tussen de gemeente en de Ombudsman. „De grote afwezigen daarbij waren de mensen die juist gepleit hebben voor hoge boetes”, aldus de gemeentelijke juristen. Die 3000 euro noemt Kitain nog steeds een buitensporig hoge boete. Maar dat vinden de juristen van de gemeente niet. Ze wezen in hun antwoord op het gemak waarmee het bedrag terugverdiend kan worden en dat de hoogte van de boete afschrikwekkend genoeg moet zijn. „Je gaat calculerend gedrag krijgen”, zei een gemeentejurist. „Zeven van de dertig dagen is al een grote hap van het geheel.”

NAP nieuws: 'De gemeente maakt ons tot zondebok': Amsterdamse B&B houders voelen zich de dupe van toerismebeleid.

Amber Wiznitzer

Amsterdammers met een Bed & Breakfast (B&B) vrezen dat ze disproportioneel hard zullen worden aangepakt door de gemeente. Die kondigde eind 2022 nieuwe maatregelen aan om de groei van toerisme te beperken, waaronder een mogelijke aanscherping van het quotum voor B&B’s. Tot onvrede van B&B-belangenvereniging Amsterdam Gastvrij. ‘Volstrekt disproportioneel.’

‘Ik heb mijn eerste meme gemaakt,’ klinkt de stem van Maarten Bruinsma door de Nassaukerk. Bijna zeventig leden van Amsterdam Gastvrij, de Amsterdamse belangenvereniging voor B&B’s en vakantieverhuur, hebben zich hier op dinsdag 17 januari verzameld voor de eerste bijeenkomst van het jaar. Op een groot scherm toont voorzitter Bruinsma een foto van een ladder die door een man op een auto is geplaatst en tegen een hoog stoplicht leunt. Bovenaan de ladder staat een tweede man naar het rode stoplicht te kijken.

Inspiratie voor de meme was de ‘escalatieladder’ die de gemeente eind vorig jaar introduceerde om toerisme in de hoofdstad in balans te houden. Elke trede vertegenwoordigt een mogelijke maatregel die kan worden ingezet bij toenemende overlast. De maatregelen zijn nog niet definitief, maar een verdere aanscherping van quota voor B&B’s (toeristische verhuur waarbij een permanente bewoner toezicht houdt) en regelgeving voor vakantieverhuur (toeristische verhuur zonder toezicht van een permanente bewoner) behoort tot de mogelijkheden.

Het zijn dus de B&B’s die op de wankele escalatieladder zijn gezet en tot halt worden geroepen, stelt Bruinsma, terwijl de hotelsector – die in 2021 toch bijna 87% van het aantal toeristenovernachtingen verzorgde – door rood kan blijven scheuren.

Mild

De gemeente ziet dat anders. Voor hotels geldt al langere tijd een aangescherpt overnachtingsbeleid, laat de woordvoerder van wethouder Sofyan Mbarki (Aanpak Binnenstad) later in een reactie weten. En ook in het nieuwe pakket aan maatregelen komt deze sector aan de orde.

Maar voor de hotelsector zijn de voorgestelde maatregelen volgens Bruinsma een stuk milder: met hoteliers wil de gemeente in gesprek om hotels te transformeren tot woon- of kantoorplekken en hotelkamers samen te voegen.

‘Dan zegt de hotelsector: “Nee”, en is het gesprek snel klaar’, voorspelt toerismedeskundige Stephen Hodes, aanwezig als spreker bij de bijeenkomst. Uit frustratie dat zijn inmenging al jaren ‘helemaal niets’ oplevert, bemoeit de zeventiger zich naar eigen zeggen niet meer met de discussie rond toerisme in Amsterdam. Maar voor de B&B-houders in de Nassaukerk maakt hij een uitzondering: ‘Jullie zijn heel nauw betrokken bij deze hele economie’.

Zondebok

‘Volstrekt disproportioneel’, noemt Hodes het verschil tussen de aangekondigde maatregelen voor B&B’s enerzijds en voor hotels anderzijds. ‘Als ik dertig jaar jonger was, zou ik op de barricade gaan staan.’ ‘Ze maken ons tot zondebok’, roept een van de aanwezigen. De zaal vult zich met instemmend geroezemoes.

De strijdlustige sfeer in de zaal is niet nieuw. Amsterdam Gastvrij verzet zich sinds haar oprichting in 2017 al tegen het gemeentelijk beleid rond B&B’s en vakantieverhuur. Vooral de quota zijn de leden een doorn in het oog: sinds 2020 is voor het houden van een B&B een vergunning vereist en geldt per wijk een maximum aantal vergunningen dat verstrekt wordt. Ook voor vakantieverhuur is een vergunning nodig, en in sommige wijken wil de gemeente daarvoor liefst een totaalverbod invoeren.

Hoger beroep

De onvrede bij Amsterdam Gastvrij is zo groot dat de vereniging twee rechtszaken tegen de gemeente aanspande. Op 22 februari dient het hoger beroep over de plaatselijke verboden op vakantieverhuur, later dit jaar dient het hoger beroep over de quota voor B&B’s.

Voor die tijd zit de vereniging niet stil. Anderhalve week na de bijeenkomst is er alweer een gesprek aangevraagd met wethouder Mbarki, zegt Bruinsma. ‘Dan kunnen we meer input geven over onze rol in het Amsterdamse ecosysteem.’

Delen:

Dutch News (.nl): Traditionele bed & breakfasts verstrikt in maatregelen tegen toeristenoverlast

19 januari 2023 - Door Senay Boztas

Eigenaren van traditionele bed & breakfasts vinden dat ze onterecht het doelwit zijn van de Amsterdamse maatregelen tegen beschuldigingen van toeristenoverlast – er is naar eigen zeggen weinig bewijs dat ze dat wel zijn. Voorzitter Maarten Bruinsma zei tijdens een jaarlijkse algemene ledenvergadering van de Amsterdamse vereniging voor amateur bed & breakfast houders Amsterdam Gastvrij dat het onwaarschijnlijk is dat mensen hinderlijke gasten in hun gezinswoningen verwelkomen. "De drukte die voor 90% wordt veroorzaakt door hotels, wordt op ons bordje gelegd", zei hij. De rode lijn in alle regels is dat ze niet veel kosten voor de gemeente. Het kost veel geld om een hotel uit te kopen terwijl ze ons gewoon kunnen vertellen: "Dat kan niet meer." B&B-verhuur) vertegenwoordigt een klein deel van de toeristische overnachtingen. Een rapport uit 2019 in opdracht van Airbnb en uitgevoerd door SEO Amsterdam Economics, beweerde dat 'vakantieverhuur' tot 7% van de toeristische overnachtingen vertegenwoordigde.

'Blijf weg'

In november kondigde stadseconoom Sofyan Mbarki echter een reeks maatregelen aan om de toeristenoverlast te verminderen, waaronder een 'blijf weg'-campagne en 'aanscherpende' regelgeving rond vakantieverhuur, terwijl hij hotels vroeg om om te bouwen tot woningen. Het Nederlandse statistiekbureau het CBS meldde dat het overnachtingstoerisme, inclusief hotelovernachtingen, vorig jaar terugkeerde naar het hoge niveau van bijna 2019. Ondertussen zei Geerte Udo, directeur van citymarketingorganisatie Amsterdam & Partners, dat ‘Airbnb’vakantiewoningen 'schadelijk' zijn voor Amsterdam. Maar traditionele bed & breakfast-eigenaren – die een beperkt aantal licenties hebben en het hele jaar door kunnen opereren als de eigenaar aanwezig is – zijn bezorgd dat hun bedrijven onterecht zullen lijden onder hardhandig optreden op het gebied van huisvesting en toerisme. "Er is een ladder van escalatie en we staan aan de top, met meer verboden gebieden en meer bed & breakfast-quota's", zei Bruinsma.

Waterbed Stephen Hodes, een toerisme-expert en campagnevoerder tegen overlast, zei dat de stadsregels niet hebben gewerkt zoals bedoeld. ‘Veel regels hebben een waterbedeffect gehad – je stopt hotels, en het effect is meer hotels in Hoofddorp, Haarlemmermeer en Zaandam. Iedereen wordt naar de stadsgrenzen gestuurd, en al het geld gaat naar de andere gemeenten, maar de overlast komt naar Amsterdam. Je blijft niet in Amstelveen en Hoofddorp!' Ook plannen om toeristen naar minder gebaande paden te verspreiden, waren volgens hem gedoemd te mislukken. ‘De gemeente heeft geen idee hoe toeristen denken: ze denken dat hun gedrag rationeel is, maar ze zijn als vee. Maximaal 10% begeeft zich buiten de platgetreden paden. De gemeente jaagt op klein beleid, maar de oorzaak is Schiphol!' Hij voegde eraan toe dat er geen bewijs is dat de traditionele bed & breakfasts een oorzaak waren voor hinderlijke gasten. "Je hebt controle over wat er in je huis gebeurt en je gasten zijn niet de lastige gasten, maar ze (de gemeente) komen keihard achter je aan", zei hij. Hoe ziet een kwaliteitstoerist eruit? Eigenaars van bed & breakfasts wezen er tijdens het evenement op dat hun gasten hen vragen om 'lokale juweeltjes' aan te bevelen, zodat ze mensen kunnen wegleiden van de gebruikelijke toeristische attracties, terwijl ze hun prijzen aanpassen om probleembezoekers te vermijden. Amsterdam Gastvrij komt ook op voor mensen die hun huis maximaal 30 nachten verhuren terwijl ze weg zijn, en heeft de kwestie van boetes voor kleine administratieve fouten bij vakantieverhuur aan de orde gesteld. Op advies van de Amsterdamse ombudsman heeft de stad een nieuw beleid dat de eerste boetes beperkt tot € 3.000, maar de limiet is niet van toepassing op alle straffen en vanaf februari worden kostbare rechtszaken verwacht. Nieuws heeft de gemeente Amsterdam om een reactie op de zorgen gevraagd.

Parool: Gemeente Amsterdam stopt voorlopig met uitdelen hoge Airbnb-boetes

Veel gedupeerden van hoge Airbnbboetes hoeven deze voorlopig niet te betalen. Amsterdam stopt de komende tijd ook met het uitdelen van boetes en gaan deze verlagen. Dat zei wethouder Zita Pels (Volkshuisvesting) donderdag tijdens een commissievergadering.

David Hielkema 9 juni 2022, 15:19

Donderdag kwamen ruim twintig Amsterdammers naar de Stopera om vragen te stellen over de hoge boetes die ze hebben gekregen door vakantieverhuur. Een van de insprekers vertelde dat hij 550 euro verdiende door een week zijn woning te verhuren, maar vervolgens een boete van 11.600 euro kreeg door een administratieve fout. “Deze boete stort mijn gezin met twee jonge kinderen in één keer in een financiële noodsituatie.”

Zijn verhaal is niet nieuw. In Het Parool deden verschillende gedupeerden onlangs hun beklag over de boetes die ze kregen na het maken van administratieve fouten. Zij hebben bijvoorbeeld hun verhuur niet aangemeld bij de gemeente of het registratienummer en vergunningsnummer kwamen niet overeen.

Geraakt

Bijkomende frustratie is dat gedupeerden zich vaak niet gehoord voelen door beleidsmakers. “Uw verhaal raakt mij,” zei wethouder Zita Pels (Volkshuisvesting). “Jullie zien weinig medeleven vanuit gemeente; dan bij deze in ieder geval van mij.”

De nieuwe wethouder ging haar betoog verder door te stellen dat de gemeente in gesprek gaat met de mensen die een bezwaar tegen de boetes hebben gemaakt. Zij hoeven hun boetes voorlopig niet te betalen. Pels: “Ik kan niet precies zeggen wat we gaan doen met de boetes die zijn uitgedeeld. We gaan geen loze beloftes doen en moeten dat juridisch uitzoeken.”

Wel deed ze de toezegging dat er voorlopig geen nieuwe boetes worden uitgedeeld. In het onlangs verschenen coalitieakkoord staat dat de gemeente illegale hotels wil blijven bestrijden met hoge boetes, maar dat het boetesysteem voor particulieren aangepast gaat worden. Pels zegt bezig te zijn met het beleid, maar dat dit ‘morgen’ nog niet klaar is. Pels: “Mijn voorstel is dat we doorgaan met handhaven, maar dat we geen nieuwe boetes opleggen totdat nieuw beleid is vastgesteld.”

‘Had voorkomen kunnen worden’

Raadslid Rogier Havelaar (CDA) verzet zich al langer tegen de hoge boetes en pleit net zoals Denk en VVD tegen het beleid. Vorig jaar september vroeg hij aan de raad om het beleid te veranderen, maar hij kon niet op steun rekenen van onder meer PvdA, GroenLinks en D66. “Dit had voorkomen kunnen worden.”

Havelaar wil dat het nieuwe stadsbestuur de ‘lee!aarheidsboetes’ ook aanpast. Zo zat één gedupeerde in het publiek die niet wist dat kinderen werden meegeteld als gasten – terwijl hij een ruime woning heeft en daar ‘makkelijk’ meer dan de toegestane vier gasten kunnen overnachten. Hij kon ook op een boete van 11.700 euro rekenen.

Pels was echter stellig en zei dat deze gedupeerden niet in aanmerking komen voor kwijtschelding. Pels: “Er zit een groot verschil tussen administratieve fouten of meldingen waar daadwerkelijk overlast is geweest. Een administratieve fout is helder, anders moeten we willekeur toepassen. De raad heeft niet voor niets deze regels bedacht.”

Havelaar vroeg de wethouder om ‘niet te snel en te strak’ te zijn – en Pels zei ‘zelf wel haar tempo te kunnen bepalen’ – maar desondanks is hij blij met de stappen die de gemeente maakt. “De manier waarop Amsterdam met Amsterdammers is omgegaan is ronduit schandalig. Ik zie eindelijk een ommekeer in de raad en de empathie lijkt terug te komen. Het belangrijkste is nu om zo snel mogelijk het inhumane boetebeleid aan te passen, zoals aangekondigd in het coalitieakkoord.”

Dutch News: Amsterdam to rethink fines for mistakes with holiday rental Housing

June 9, 2022 - By Senay Boztas

Housing fines come from a time when Amsterdam had 22,000 Airbnb listings Amsterdam city council has pledged to review huge fines handed out to citizens for making innocent mistakes in holiday rentals.

At a council meeting attended by two dozen members of the public who run holiday rentals, the new head of housing Zita Pels said that the city would re-think its policy on punitive fines for first-time offenders.

In the meantime, she said, contested fines will be frozen while she investigates the legal position around reversing penalties deemed unfair. Around 30 Amsterdammers have contacted the Amsterdam ombudsman, reporting huge fines for what they say are small administrative errors that did not gain them any advantage – for example, making a mistake with their registration number or forgetting to report one stay.

‘Excessive’

Father-of-two Johan Biesjot, who is contesting an €11,600 fine for failing to report a single week of holiday rental which netted him €550 in 2020, told the city council that this was not just about sleepless nights for individuals. ‘Unsuspecting citizens who have to pay huge amounts that completely break them because of small errors,’ he said. ‘What does this remind you of? Today, the victims of Amsterdam’s own childcare benefits affair have a face.

‘I am one of the victims of an excessive policy against housing fraud that about five years ago was meant to combat illegal hotels and permanent rental. But instead, which has only plunged normal, well-meaning Amsterdammers into the abyss and caused them sleepless nights.’

Fan Verhallen, artistic head of an organisation that makes theatre with children and young people from less privileged backgrounds, said that she was not a shark-like ‘house milker’, but a foster mother facing an €11,600 fine she could not pay for renting out her house while she was away. ‘€11,600 is five months of my salary, almost half a year in working down the drain because I made two administrative errors. I can’t pay it, not even in 12 monthly installments.’

She said that the city’s policy was too rigid and lacked humanity. ‘You are just a case, and not a person, who has made a human mistake,’ she said. ‘If a fisherman catches dolfins in the net, we call that bycatch. We are the bycatch of this policy…So do not say that this policy is a success while alarm bells are going off all around.

’ Empathy’

Rogier Havelaar, council representative for the CDA, said that his party last year proposed following a system in Utrecht where first-time mistakes received a fine of several hundred euros, before larger fines were handed out. He told the council: ‘The way the council deals with Amsterdammers is simply scandalous…and as many people know, the CDA warned about precisely this situation six months ago. But after harsh policy from the previous coalition, it seems as though empathy has returned to the Stopera [city hall].’

Representatives from D66, the VVD, DENK, and Bij1 parties also expressed their concern about the apparent lack of ‘humanity’. Maarten Bruinsma, chairman of a group representing bed and breakfast owners, Amsterdam Gastvrij, said that a new council was a chance to ‘correct faults and get runaway policy back on the rails’.

He told the council that in the joint effort to control rampant tourism and nuisance ‘the human dimension has been completely forgotten.’

Pels, who was last week named as the new head of housing, pledged to rethink the policy, freeze fines – without interest – while further investigation is done, and take a new approach. ‘Your stories have really touched me,’ she said. ‘You have seen very little empathy from the municipality, but you will see some from me.’

Parool: Het gemak waarmee iemand tot woonfraudeur wordt verklaard is ongelofelijk

Bij de aanpak van ‘woonfraudeurs’ blijkt weer eens het ongelofelijke wantrouwen dat de overheid koestert tegenover haar eigen burgers, ziet Jantien de Laaf, jurist voor Woonbootvereniging Amsterdam.

Auteur: Jantien de Laaf

Het Parool besteedde eerder deze maand aandacht aan de pervers hoge boetes die de gemeente Amsterdam oplegt aan zogenaamde ‘woonfraudeurs’ en de gevolgen die dat weer heeft voor deze mensen.

Ik ben jurist voor Woonbootvereniging Amsterdam en krijg regelmatig te maken met mensen die zo’n boete opgelegd dreigen te krijgen of al hebben gekregen. Inmiddels is er een groep gedupeerden opgezet, die met hulp van de vereniging Amsterdam Gastvrij en de Woonbootvereniging probeert dit probleem aangekaart te krijgen bij de Amsterdamse politiek. Ook de Amsterdamse ombudsman lijkt bezorgd over het gebrek aan redelijkheid, proportionaliteit en subsidiariteit in het sanctiebeleid.

De hoogte van de boetes, soms bijna 9000 euro en vorig jaar nog zo’n 22.000 euro, is in al de gevallen die ik ken niet in proportie tot de gemaakte ‘overtreding’. Ter vergelijking: als je een rood licht negeert en bewust het risico neemt iemand dood te rijden, krijg je een boete van 250 euro plus 9 euro administratiekosten van het CJIB.

Warrige regelgeving

Zonder uitzondering zijn deze verhuurders mensen die financiële tekorten hebben opgelopen door de coronacrisis of gewone Amsterdammers met een klein inkomen, die de torenhoge woon- en andere kosten in deze steeds duurder wordende stad proberen op te vangen door hun woning tijdens een vakantie te verhuren.

Niemand die tot deze groep behoort heeft enig voordeel gehad van de ‘overtreding’. Het zijn meestal mensen die door de warrige regelgeving en de door de rechter teruggefloten fouten van de gemeente niet meer goed wisten wat er exact van hen werd verwacht of oprecht meenden dat ze zich aan alle regels hielden. In een enkel geval vergat iemand, soms door verschoonbare omstandigheden, een verhuur te melden. Dat ‘vergrijp’ kan niet worden hersteld, omdat je na afloop geen melding meer kan doen.

Woonboten vielen, door een fout van de gemeente, tot begin 2021 niet onder de huisvestingsverordening. Eigenaren hoefden dus niet te voldoen aan die regels. Hoewel de gemeente al op de hoogte was van de fout, kreeg een bootbewoner toch een boete opgelegd omdat was vergeten een verhuurmoment te melden. Aan de verhuurgeschiedenis was te zien dat deze persoon zich altijd aan de regels had gehouden. De kosten voor juridische bijstand die de ‘overtreder’ moest maken om de boete van 11.600 euro te ontlopen, weigert de gemeente al een jaar lang te vergoeden.

Symboolpolitiek

Al deze mensen doen niet aan woningonttrekking door die dertig dagen verhuur. Noch dragen zij bij aan de schaarsheid van betaalbare woningen. Dat zijn de investeerders die door laksheid van de gemeente hele huizenblokken hebben kunnen opkopen, om die vervolgens voor vakantieverhuur te gebruiken of in de vrije sector te kunnen verhuren. De gemeente maakt echter dankbaar gebruik van die beeldvorming ter staving van de symboolpolitiek die zij voert tegen de woningnood.

Op donderdag 12 mei heb ik naar de eindeloos durende debatten geluisterd over het verschrikkelijke toeslagenschandaal, de kinderen die daardoor uit huis zijn geplaatst en de levens die zijn vernietigd. Ik herken in het hierboven omschreven handelen van de gemeente Amsterdam dezelfde redeneertrant, de genadeloze benadering van verhuurders door het openbaar bestuur, de onredelijke normen die aan burgers worden gesteld, de disproportionele straffen en het gemak waarmee iemand tot fraudeur wordt verklaard.

Disproportionele straf

Ik voel het ongelofelijke wantrouwen dat de overheid koestert jegens haar eigen burgers. De rechterlijke macht, die ondanks de excuses die door de afdeling bestuursrecht van de Raad van State inzake de toeslagenaffaire werden gemaakt, stelt kennelijk weer geen vragen bij deze zelfde gang van zaken.

De verbazing en schok die bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen door de politiek en de media werden geuit omtrent de lage opkomst van kiezers, kun je bijna verbazingwekkend noemen. Immers, een overheid die structureel haar eigen burgers wantrouwt, hen niet hoort en disproportioneel straft – en de gevolgen daarvan niet onder ogen wil zien en al helemaal niet wil oplossen – kan toch moeilijk verbaasd zijn als die zelfde burger het uiteindelijk laat afweten.