NRC: Gemeente Amsterdam mag bewoners niet verbieden hun woonplek te verhuren aan toeristen

Vakantieverhuur De gemeente Amsterdam wilde in 2020 inwoners van het Wallengebied en de Grachtengordel-Zuid verbieden hun woonruimten te verhuren aan vakantiegangers in Nederland. Dat verbod zou voor minder „druk van toeristen” moeten zorgen.

De gemeente Amsterdam mag bewoners in het centrum van de stad niet verbieden hun woonplek te verhuren aan toeristen. Dat heeft de Raad van State woensdag besloten. Volgens de Raad is de maatregel van de gemeente „onevenredig” en had de gemeente eerst moeten uitzoeken of „minder vergaande maatregelen” genoeg zouden zijn.

In de zomer van 2020 verbood de gemeente Amsterdam tijdelijk inwoners van het Wallengebied en de Grachtengordel-Zuid hun woonruimten te verhuren aan toeristen. Die regel zou tot minder „druk van toeristen” moeten leiden en de leefbaarheid in de stad verbeteren. De Vereniging Amsterdam Gastvrij, een belangenvereniging voor particuliere vakantieverhuurders en B&B’s, spande een rechtszaak aan. De vereniging wees de gemeente erop dat het verbod niet mocht volgens de wet. De rechtbank Amsterdam gaf de belangenvereniging gelijk in maart 2021, maar de gemeente Amsterdam ging in hoger beroep.

Dat was dus tevergeefs. Volgens de Raad van State is het verbod „onevenredig”, omdat het „niet noodzakelijk en geschikt” is om het doel, minder druk van toeristen, te bereiken. „Verder heeft het verbod direct financiële gevolgen voor woningeigenaren in de binnenstad, waardoor het aanwijzingsbesluit leidt tot discriminatie.” De gemeente gaat de uitspraak bestuderen en bekijken wat dit betekent voor het beleid tegen illegale verhuur en woonfraude.

AT5 Raad van State zet streep door wijkverbod toeristenverhuur. "Dit was machopolitiek"

De gemeente Amsterdam mag bewoners van bepaalde wijken in de binnenstad niet verbieden hun woning te verhuren aan toeristen. Dat heeft de Raad van State bepaald. Het college van burgemeesters en wethouders had eerst minder verregaande maatregelen moeten onderzoeken, oordeelt de Raad van State. 

Het verbod gold voor de buurten Burgwallen Oude Zijde, Burgwallen Nieuwe Zijde en Grachtengordel-Zuid. Het is bijna drie jaar van kracht geweest na de invoering in juli 2020. Doel was om de overlast van toeristen in deze wijken te beperken.

Bezwaar

De Vereniging Amsterdam Gastvrij (VAG) zet zich in voor Amsterdammers die hun woning aan toeristen willen verhuren, en maakte bezwaar tegen het verbod. Samen met Woonbootvereniging Amsterdam (WVA) stapte VAG naar de rechter.

In maart 2021 gaf de Rechtbank Amsterdam de VAG en de WVA al eens gelijk, en oordeelde dat een verbod op vakantieverhuur in bepaalde wijken niet mag. De gemeente stapte daarop naar de Raad van State (de hoogste bestuursrechter), waar de zaak in februari dit jaar werd behandeld.

Raad van State

Voor de Raad van State betoogden VAG en WVA dat het besluit om hele buurten aan te wijzen als verboden terrein voor vakantieverhuurders 'niet evenredig' is: het is een veel te zware maatregel die in strijd zou zijn met het eigendomsrecht. Met minder rigide maatregelen kan de gemeente óók toeristische overlast in de binnenstad beperken, vonden VAG en WVA.

Daar gaat de Raad van State in mee. Het college heeft niet gekeken of minder strenge maatregelen ook ingezet hadden kunnen worden. Zoals bijvoorbeeld een quotum, dat het aantal verhuurde woningen tot een bepaald maximum zou beperken. Het besluit uit 2020 is daarmee vernietigd; de gemeente moet ook de proceskosten betalen.

Inmiddels is er landelijk een nieuwe wet van kracht, de Wet toeristische verhuur. De Raad van State heeft geen uitspraak gedaan over de vraag of een gebiedsverbod in strijd is met deze wet. Omdat deze nieuwe wet is ingevoerd nadat het gebiedsverbod al van kracht was, heeft de Raad van State dit niet in overweging genomen.

'Machopolitiek'

Maarten Bruinsma van de VAG is blij met de uitspraak. "Eerder bleek al dat in die wijken in totaal maar zo'n 40 vergunningen waren verleend. De rechters kregen zo een goed beeld dat deze maatregel dus veel te ver ging." Bruinsma zegt dat hij dat eerder ook heeft gezegd tegen de gemeente. "Maar daar heerste destijds een soort machopolitiek, waarbij diverse mensen elkaar wilde overtoepen met harde maatregelen." Hij roept de gemeente op eens een 'nuchtere blik' op de cijfers te werpen.

In een eerste reactie is wethouder Zita Pels van Volkshuisvesting terughoudend. "De gemeente gaat de uitspraak bestuderen en bekijken wat dit betekent voor het beleid tegen illegale verhuur en woonfraude."

interview met Maarten Bruinsma, voorzitter Amsterdam Gastvrij

Raad van State zet streep door wijkverbod toeristenverhuur: "Dit was machopolitiek" - AT5

Parool: ook Raad van State veegt Amsterdams verbod vakantieverhuur in bepaalde wijken van tafel

De gemeente had in 2020 geen verbod op vakantieverhuur mogen invoeren in bepaalde wijken in de binnenstad. Daarmee geeft de Raad van State het Amsterdamse college, dat in hoger beroep was gegaan na een eerdere uitspraak, een gevoelige tik op de vingers.

Tim Wagemakers en David Hielkema 31 mei 2023, 11:00

Het was een uitspraak waar reikhalzend naar werd uitgekeken. Nadat de gemeente eerst door de rechter was teruggefloten over haar wens om in bepaalde stadswijken vakantieverhuur te verbieden, veegt de Raad van State na hoger beroep het in 2020 kortstondig ingevoerde verbod wederom van tafel.

De hoogste rechter spreekt van een onevenredige maatregel. ‘Het college had eerst moeten onderzoeken of minder vergaande maatregelen genomen konden worden om het beoogde doel te bereiken. Niet is gebleken dat het college dit heeft gedaan.’

Amsterdam Gastvrij

In 2020 wilde toenmalig wethouder Laurens Ivens een verbod invoeren op vakantieverhuur in het Wallengebied en het zuidelijk deel van de grachtengordel. Het idee was daarmee overlast van toeristen tegen te gaan en de leefbaarheid van de binnenstad te vergroten.

Maar zijn maatregel in 2020 om dit in te voeren in het Wallengebied en het zuidelijk deel van de grachtengordel kon op forse kritiek rekenen van belangenvereniging Amsterdam Gastvrij, die een rechtszaak aanspande en won. De maatregel van de gemeente was namelijk gebaseerd op de Huisvestingswet, maar volgens de rechter bood die wet de mogelijkheid van een verbod helemaal niet.

Kleine opening

De gemeente ging in hoger beroep en krijgt opnieuw kritiek op de maatregel, al biedt de Raad van State wel een kleine opening door te stellen dat de Huisvestingswet wel degelijk ruimte biedt voor een verbod. ‘Dat mag alleen als daarvoor goede redenen zijn, die verband houden met het doel en de strekking van de Huisvestingswet. Daarom had het college van b. en w. eerst moeten onderzoeken of minder vergaande maatregelen genomen konden worden om het beoogde doel te bereiken.’

Daarmee wordt gedoeld op bijvoorbeeld het instellen van een maximum aan het aantal vergunningen in een gebied of het verbieden via een bestemmingsplan. Mocht de gemeente in de toekomst opnieuw een verbod willen instellen dan moet eerst worden aangetoond dat alle andere minder vergaande maatregelen eerst zijn geprobeerd.

Strenge regels

Vakantieverhuur via bijvoorbeeld Airbnb is in Amsterdam aan strenge regels gebonden. Zo mogen kamers of appartementen alleen verhuurd worden met een vergunning en is er een maximum van dertig dagen. Er worden flinke boetes uitgedeeld bij overtreding van de regels: verhuren zonder vergunning levert bijvoorbeeld een boete op van 8700 euro.

De gemeente laat weten de uitspraak te gaan bestuderen en te gaan bekijken wat dit betekent voor het beleid tegen illegale verhuur en woonfraude.

“Het is nauwelijks te begrijpen waarom de gemeente in hoger beroep gegaan is”, zegt Maarten Bruinsma van Amsterdam Gastvrij, in een eerste reactie. “Dit was een onnodig en kostbaar experiment, dat de geloofwaardigheid van de gemeente geen goed heeft gedaan.”

Opinie: Mogen Amsterdammers vluchtelingen opvangen in hun eigen huis zonder het reële risico op een enorme boete?

Volgens de huisvestingsverordening van de gemeente Amsterdam (HVV) kan een woning niet voor minder dan 6 maanden worden bewoond zonder dat de eigenaar over een short stay vergunning beschikt. Die worden niet meer afgegeven. Ook dienen de zo opgevangen vluchtelingen tot één huishouden te behoren. Woningbouwcorporaties en vastgoedbedrijven kunnen dus geen vluchtelingen tijdelijk opvangen.

Volgens de HVV kan men in de eigen woning, zonder vergunning, slechts 1 (ander) eenpersoonshuishouden onderbrengen. Gewone bewoners kunnen dus vaak geen vluchtelingen opvangen, zeker niet wanneer er al een student inwoont.

B&B hosts hebben een vergunning op grond van de HVV om een huishouden tijdelijk te ontvangen, maar de groep mag maximaal uit vier personen bestaan, inclusief babies. De gastvrouw/-heer die dat doet zal de reguliere gasten moeten afzeggen, want naast reguliere gasten mag niet tegelijk ook een ander huishouden worden gehuisvest. De gastvrouw/-heer moet vervolgens iedere nacht thuis zijn om de regels na te leven. Strikt genomen mag een B&B houder geen privé logé in huis hebben terwijl er 4 gasten in de B&B kamers zijn. Bij overtreding van de regels dreigt, naast de dan al genomen inkomstenderving, een boete van € 21.750 en verlies van de vergunning.

Iemand met een vergunning voor vakantieverhuur kan maximaal 30 dagen maximaal 4 vluchtelingen opvangen, indien die niet tijdig zijn aangemeld, krijgt de vergunninghouder een boete van ruim € 8.700 en verliest de vergunninghouder waarschijnlijk de vergunning. Je kan niet achteraf melden en als gasten niet opdagen kan een vergunninghouder de melding niet corrigeren.

Al die regels zijn in de afgelopen paar jaar steeds strenger gemaakt en zijn die regels in normale tijden al idioot, de absurditeit ervan is wel heel erg wrang wanneer er een dringende noodzaak tot opvang is. Het lost de woningnood niet op en het biedt geen soelaas bij de behoefte aan noodopvang. Het zou fijn zijn wanneer de mensen die kunnen opvangen, dat ook mogen. Voor korte of lange termijn, in een zelfstandige woning, in een huurwoning en naast eventuele andere gasten.

Gemeente Amsterdam sta de Amsterdammers toe gastvrij te zijn en maak het mogelijk om maximaal onderdak te bieden aan vluchtelingen. Dat moeten we niet voor de rechter hoeven te bevechten, dat moet direct worden toegezegd en geregeld.

R. Sauer, Amsterdam

Intussen hebben we antwoord op bovenstaande vraag. Bekijk hier de correspondentie van Amsterdam Gastvrij met de gemeente onder het kopje EN VERDER

WOB verzoek particuliere toeristische verhuur van Mr. Paul Goes binnenkort openbaar

Paul Goes, tot 1 juli 2021 werkzaam als raadsheer bij het Gerechtshof Amsterdam, produceerde een 200 pagina tellend onderzoek met de titel ‘Tutorial Toeristische Verhuur Deel A’ en ‘Tutorial Toeristische Verhuur Deel B’ naar toeristische verhuur en met name de wijze waarop de Raad van State omgaat met de zaken die zij op haar bord krijgt in relatie tot de wetgeving omtrent toeristische verhuur. De tutorial is gebaseerd op vakantieverhuur maar is grotendeels ook te lezen als voor B&B. Lees hier de samenvatting en de Korte inleiding bij de samenvatting. En hier het WOB verzoek.

De Europese Commissie heeft een Raadgeving/enquête t.a.v. particuliere toeristische verhuur uitgeschreven teneinde tot Europese wetgeving te komen. Vandaag, 13 december tot middernacht laatste kans!

De commissie buigt zich over het fenomeen particuliere toeristische verhuur in Europa naar aanleiding van het voortdurende gekrakeel in verschillende Europese landen en met name de grote steden die er allen hun eigen regelgeving op nahouden.

Zo lijkt de Amsterdamse regelgeving meer ingegeven door politieke druk dan door een concrete doelstelling. Deze door de gemeente zelf genoemde 'juridische experimenten' zijn zeer schadelijk voor de verhuurders, die alleen met een kostbare juridische procedure hun recht op verhuur kunnen behouden.

Amsterdam Gastvrij neemt namens haar leden deel aan iedere online én live bijeenkomst over dit onderwerp.

(lb) Maarten Bruinsma, voorzitter Amsterdam Gastvrij tijdens short term rental vergadering Europese Commissie 10-12-2021

Enquête Europese Commissie (VUL ALLEMAAL IN SVP)

Door Amsterdam Gastvrij ingevuld enquêtevoorbeeld, van enige context voorzien.

Amsterdam Gastvrij zienswijze en annex met tijdlijn regelgeving gemeente Amsterdam tussen 2013 en 2021.

Engelse versie zienswijze.

Reactie van De European Cities Aliance (de Verenigde Europese Steden) waar ook Amsterdam in zit.

Beroep tegen beslissing op Bezwaar voorwaarden B&B vergunning. Samen naar de rechtbank voor een serieuze beoordeling van onze argumenten? Kom dan nú in actie!

U voldoet aan alle vergunningseisen, maar wilt u bijvoorbeeld een megaboete riskeren als u een keer ‘s nachts niet thuis wordt aangetroffen? Nee toch!

Een aantal B&B houders heeft vorig jaar zomer bezwaar aangetekend tegen de voorwaarden van de B&B vergunning. Het College heeft recent alle bij ons bekende bezwaren afgewezen (22 april j.l.) hetgeen te verwachten was. Amsterdam Gastvrij heeft voor ruim 70 leden de bezwaarfase collectief doorlopen en anderen hebben dit zelf gedaan.

Om de beslissing aan te vechten moet vóór vrijdag 4 juni 2021 dan wel binnen 6 weken na de beslissing op uw bezwaar beroep bij de rechtbank Amsterdam ingesteld worden. Iedereen zal zelf beroep moeten instellen, zie voorbeeldtekst beroep. Het is helaas niet mogelijk om namens de Vereniging collectief beroep in te stellen.

Het goede nieuws: het is vervolgens wél mogelijk Amsterdam Gastvrij te machtigen om de beroepsprocedure te laten voeren. Amsterdam Gastvrij draagt voor iedereen die lid is of lid wordt de proces- en advocatenkosten. Het instellen van beroep kost ú eenmalig € 181,-  aan griffierecht.

Als u geen beroep instelt wordt uw vergunning onherroepelijk, de voorwaarden liggen vast. Dit betekent het volgende: wordt een ander lid, dat wel in beroep gaat, door de rechtbank in het gelijk gesteld, dan heeft dat geen effect op úw vergunning, tenzij de rechtbank bepaalt dat een of meerdere voorwaarden onverbindend voor de vergunning zijn.

Wat kunt u doen:
De B&B houders die bezwaar hebben gemaakt en dus in beroep kunnen hebben twee opties als ze willen procederen:

1. U stelt pro forma beroep in via voorbeeldtekst beroep vóór vrijdag 4 juni a.s. bij de rechtbank Amsterdam (verwijder in het voorbeeld de aanwijzing 'Let op: aangetekend versturen) en u machtigt de vereniging Amsterdam Gastvrij voor het vervolg met het machtigingsmodel. Als u nog geen lid bent: wel eerst lid worden. De vereniging procedeert collectief voor de leden en bepaalt de gronden van beroep (omvang van het geschil). Amsterdam Gastvrij draagt zorg voor het aanvullen van de gronden van beroep, voorbereiding en vertegenwoordiging tijdens de zitting.

2. U procedeert zelf en bent zelf verantwoordelijk voor het tijdig indienen van de gronden.

Het is belangrijk dat u de beroepstermijn van 6 weken in de gaten houdt, sommige mensen hebben al langer een beslissing op bezwaar gekregen, anderen juist nog niet.

N.B. Alle leden die beroep willen instellen kunnen dit doen via het model, pro forma beroepschrift. Het is belangrijk dat het pro forma beroepschrift uiterlijk donderdag 3 juni 2021 aangetekend wordt verstuurd naar de rechtbank. Het is ook mogelijk om digitaal beroep in te stellen op de website www.rechtspraak.nl (digitaal beroep instellen bij de rechtbank). Hiervoor is een DIGID benodigd.
Voor vragen: bnb-check@amsterdamgastvrij.nl

Persreacties gemeente Amsterdam door de rechter terug gefloten over verbodswijken Vakantieverhuur

De gemeente Amsterdam heeft een totaalverbod voor vakantieverhuur ingesteld in het centrum en dat mocht niet. Simpelweg omdat de wettelijke basis daarvoor ontbrak (op 1 juli 2020).

Telegraaf: Hoofdstad teruggefloten over Airbnb-verbod (vakantieverhuur bedoelen ze)

Het Parool: Rechter schrapt Airbnb-verbod in drie wijken binnenstad met commentaar van Tim Klein Haneveld, voorzitter Amsterdam Gastvrij

Nu.nl: Rechter oordeelt dat Amsterdam geen airbnb-verbod mocht afgeven (vakantieverhuur bedoelen ze)

AT5: Amsterdam teruggefloten over Airbnb-verbod (idem)

NOS: Rechter haalt streep door Áirbnb-verbod’ Amsterdamse centrumbuurten

Volkskrant: rechter haalt streep door Airbnb verbod in drie Amsterdamse wijken maar nieuwe wet ligt klaar

NRC: verbod vakantieverhuur in Amsterdam onrechtmatig (Yesss, eindelijk een krant die het begrijpt)

Trouw: Verbod op Airbnb in binnenstad A’dam is ongeldig

TechCrunch: Court overturns Amsterdam’s three-district ban on Airbnb rentals (holidayrentals!)