Parool: De gemeente Amsterdam is een slechte verliezer in de rechtbank zegt burgemeester Halsema

In de Stadsschouwburg sprak burgemeester Femke Halsema maandag een grote groep betrokken Amsterdammers toe. De bezoekers hadden 24,50 euro (en studenten 10 euro) betaald om te weten hoe de stad ervoor staat. Burgers waarvan je kan zeggen: zij die hierheen gaan, hebben nog wel vertrouwen in de politiek.

Voor veel andere inwoners is dat wel anders. Niet voor het eerst zei Halsema dat de relatie tussen burger en overheid verstoord is, mensen afhaken doordat vertrouwen in de overheid afneemt en te vaak grote vraagstukken uitlopen op politieke ruzies en schandalen.

Ze noemde zaken als de toeslagenaffaire en de gaswinning in Groningen, maar was ook reflectief naar de eigen organisatie. Te vaak heeft de gemeente de Amsterdammer gewantrouwd, te vaak worden inwoners als tegenstanders beschouwd, te vaak wordt verstikkende bureaucratie in het leven geroepen en te vaak krijgen Amsterdammers nog juridisch dichtgetimmerde brieven op de mat.

De gemeente staat ook vaak tegenover de Amsterdammer voor de rechter, maar blijkt daar een slechte verliezer te zijn. Geen enkele andere gemeente gaat namelijk zó vaak in hoger beroep als Amsterdam. Tussen de periode 2017-2021 gebeurde dat 121 keer. Ter vergelijking: Rotterdam legde zich 61 keer niet neer bij de beslissing van de rechter, Den Haag 20 keer en Utrecht slechts 12 keer.

Halsema zei maandag dan ook dat de noodzakelijke verandering begint bij een overheid die kritisch naar zichzelf kijkt. Een boodschap die met voortschrijdend inzicht lijkt aan te komen in de gemeenteraad en specifiek D66. Binnenkort wordt een voorstel aangenomen van raadslid Rob Hofland (D66) waarin staat dat burgers een fout mogen maken. Na een administratieve vergissing moeten ze niet direct de stempel van fraudeur krijgen.

Rondom de Airbnb-boetes was deze regeling goed van pas gekomen. De boetes zijn exorbitant hoog, zo oordeelden de gemeenteraad en de ombudsman vorig jaar al. Onder publieke druk zijn ze dan ook verlaagd, maar nog steeds vindt een kleine groep Amsterdammers dat hun boete van 3000 euro buitenproportioneel is. Ze stapten naar de rechter en kregen gelijk.

In de uitspraak stond onder andere dat de gemeentecommunicatie rond het boetebeleid niet duidelijk was. En wat doet de gemeente? Die gaat in hoger beroep. Woonwethouder Zita Pels zei deze week – tegen de wens van meerdere raadsleden in – dat het mogelijk een precedent schept voor honderden andere Amsterdammers die ook ooit boetes gehad hebben als ze geen hoger beroep aantekent.

Kennelijk lukt het haar niet om een manier te vinden om de menselijke maat te houden. En dat enkele burgers – die in het gelijk zijn gesteld door de rechter! – nu weer het zware juridische traject moeten opnemen tegen de olietanker van een gemeente, doet er niet toe.

Parool: Amsterdam start campagne om buitenlandse toeristen te weren: "Stay Away"

De gemeente Amsterdam wil af van de overlast van toeristen en begint daarom deze week de campagne Stay Away. De ontmoedigingscampagne maakt deel uit van het maatregelenpakket dat de gemeenteraad in december aannam.

De campagne start in Groot-Brittannië en richt zich daar vooral op mannen van 18 tot 35 jaar. Toeristen die termen als ‘cheap hotel Amsterdam’ en ‘pub crawl Amsterdam’ invoeren in zoekmachines krijgen een waarschuwing bij de advertenties die laat zien wat er kan gebeuren als je overlast veroorzaakt of alcohol drinkt, zoals het krijgen van een boete, een strafblad, ziekenhuisopname en gezondheidsschade.

De gemeente hoopt dat door te waarschuwen voor de risico’s en mogelijke gevolgen, een deel van de toeristen ontmoedigd wordt om te komen. “Bezoekers blijven welkom, maar niet als ze zich misdragen en overlast veroorzaken,” zegt wethouder Sofyan Mbarki (Economische Zaken en Aanpak Binnenstad) over de campagne. “Dan zeggen wij als stad: liever niet, blijf weg. Amsterdam doet al ontzettend veel als het gaat om maatregelen tegen overmatig toerisme en overlast en we gaan ook een stuk verder dan andere grote steden in Europa. We moeten de komende jaren wel nog meer doen als we toerisme op een duurzame manier een plek willen geven in onze stad.”

Begrenzing

Naast de Stay Awaycampagne start deze maand ook de How to Amsterdam-campagne, gericht op bezoekers die al in Amsterdam zijn. Deze campagne vertelt bezoekers wat wel en niet mag in de stad, bijvoorbeeld met borden over het verbod op wildplassen en openbare dronkenschap. Mbarki: “Amsterdam is een wereldstad en daar hoort drukte en levendigheid bij, maar om onze stad leefbaar te houden kiezen we nu voor begrenzing in plaats van onverantwoorde groei.”

De ontmoedigingscampagne maakt deel uit van het maatregelenpakket dat de gemeenteraad eind 2022 aannam, waar ook het blowverbod en het verbod op vrijgezellenfeesten in de binnenstad binnen vallen. Campagne Stay Away wordt de komende maanden geëvalueerd en eventueel verder ontwikkeld en gaat zich dan ook richten op toeristen uit andere Europese landen en delen van Nederland.

Commentaar Parool met filmpjes: communicatiestrateeg Lars Duursma waarschuwd voor omgekeerd effect

Parool: Rechter fluit gemeente Amsterdam terug rond boetebeleid vakantieverhuur

Tim Wagemakers

Het is een tik voor de gemeente Amsterdam in het boetebeleid rond vakantieverhuur: in twee zaken, aangespannen door woningverhuurders die 3000 euro moesten betalen, haalde de gemeente vorige week bakzeil.

De rechtszaken draaien om het nieuwe Airbnb-beleid, dat ingevoerd werd op 1 juli 2020. Sindsdien geldt er een meldings- en vergunningsplicht voor woningverhuur. Twee verhuurders werden binnen twee maanden na de invoering van de plicht beboet, eerst 6000 euro, later na veel publieke druk een lager bedrag: 3000 euro.

De verhuurders vonden dat niet eerlijk, temeer omdat zij niet goed ingelicht waren door de gemeente. De rechter volgt hun daarin en noemt de boete voor deze mensen ‘niet redelijk of evenredig’. Volgens de rechter was de communicatie rond het nieuwe boetebeleid van vakantieverhuur van woningen niet duidelijk. ‘De gemeente is een maand na inwerkingtreding (...) direct overgegaan tot handhaving en beboeting. Van enige communicatie vanuit de gemeente richting vakantieverhuurders (...) is niet gebleken.’

Maarten Bruinsma van Amsterdam Gastvrij, de vereniging voor B&B-houders, is blij met de uitspraak : “Je kan niet direct na het invoeren van nieuwe regels torenhoge boetes opleggen voor overtredingen, vooral als je informatievoorziening over de nieuwe regels tekortschiet. Dat voelt iedereen op zijn klompen aan, behalve de gemeente Amsterdam dus.”

Het is een nieuwe tik voor de gemeente rond het boetebeleid bij vakantieverhuurders. Al eerder verweet vrijwel de gehele oppositie verantwoordelijk wethouder Zita Pels (Volkshuisvesting) dat vakantieverhuurders met één foutje een veel te hoge boete krijgen. In het najaar verlaagde zij daarom het boetebedrag voor een eerste administratieve overtreding naar 3000 euro. Die verlaging gold met terugwerkende kracht, voor elke verhuurder die vanaf 1 oktober 2021 beboet was.

De twee woningverhuurders die nu voor de rechter stonden waren al eerder beboet, in de maand september. Voor hun gold een speciale coulanceregeling, al bleek in de praktijk dat de 3000 euro boete alsnog bleef staan. Onterecht. aldus de rechter.

Langere overgangstermijn

Onduidelijk is nog wat de uitspraak betekent voor andere Airbnb’ers die een verlaging met terugwerkende kracht hebben gekregen, al hint de rechter erop dat de gemeente een langere overgangstermijn had kunnen hanteren. Daarbij wordt verwezen naar de situatie in Weesp, die sinds 1 januari 2023 een meld- en vergunningsplicht heeft ingevoerd, maar een overgangstermijn van zes maanden heeft waarin niet wordt gehandhaafd.

In reactie laat een woordvoerder van Pels weten dat ze de uitspraken nog moet bestuderen. Bruinsma van Amsterdam Gastvrij vindt dat de gemeente nu ook bij andere vakantieverhuurders de 3000 euro boete moet terugbetalen. “Er is hier echt een mentaliteitsverandering nodig, want iedereen die niet de mogelijkheid had om tegen de gemeente te procederen blijft vooralsnog in de kou staan.”

Het boetebeleid komt voort uit de zorg van het college over de leefbaarheid in de stad, die volgens hen onder druk staat door vakantieverhuur. Als de boetes te laag zijn en er te soepel wordt omgegaan met overtredingen, bestaat er volgens de gemeente een reëel risico dat mensen zich net zo lang niet melden tot ze een keer betrapt worden.

Daarnaast is er ook een financieel argument: de verlaging van de boetes naar 3000 euro kostte de gemeente al 250.000 euro aan terugbetalingen en leidt structureel tot naar schatting 300.000 euro per jaar minder aan inkomsten. Het CDA en Volt gaan schriftelijke vragen stellen over de gevolgen van de uitspraken voor het vakantieverhuurbeleid.

Telegraaf: ’Boete van 3000 euro onredelijk’

door Richard van de Crommert

Deze weken vindt een reeks rechtszaken in Amsterdam plaats van bewoners die de naar hun ogen disproportionele boete aanvechten die ze van de gemeente hebben ontvangen. Gisteren werd daarbij een aanbeveling van de Ombudsman in de al enige tijd lopende discussie door juristen van de gemeente afgezwakt. „Dat is maar een opvatting.” Donderdag vond één van de zaken plaats, van Amsterdammer Alex Kitain die van mening is dat de boete van 6000 euro die hij van de gemeente kreeg, totaal niet in overeenstemming is met de kleine fout die hij maakte. Naar eigen zeggen vergat Kitain om op tijd melding te maken dat hij zijn woning verhuurde aan vakantiegangers. „Op het laatste moment in het proces ben ik dat vergeten”, zei hij daarover in de rechtbank. „Het was een menselijke fout. De boete die daarop volgde was onredelijk hoog.”

Vanaf 1 juli 2020 is het verplicht om het vooraf te melden als je je eigen woning tijdelijk verhuurt. Vanaf augustus 2020 is de gemeente daarop gaan handhaven. Dit kan alleen tot de dag voorafgaand aan de verhuur. En eens vergeten, is vergeten bij de gemeente Amsterdam. Je kunt niet achteraf een vergeten melding alsnog invoeren. Het is niet mogelijk om een vergeten melding recht te zetten. Er kwam geen waarschuwing of een eerste kleine boete. Nee, de gemeente Amsterdam verstuurde direct een boete van 6000 euro. Kitain heeft geld bij zijn moeder moeten lenen om de boete te betalen.

Donderdag bleek nogmaals dat de gemeente de Amsterdammers wantrouwt. En niet alleen de bewoners, maar de Ombudsman ook. Een advies van de Ombudsman over de al enige tijd durende discussie over de hoge boetes, werd door de juristen van de gemeente afgedaan als „een opvatting.” In reactie op de brief van de Ombudsman (met daarin het advies om een lagere, eerste waarschuwingsboete in te voeren) over vakantieverhuur schrijft het college van B en W het volgende: „Het college neemt deze aanbeveling over voor wat betreft eerste administratieve overtredingen. Door de genoemde matiging van de boete op eerste administratieve overtredingen bij vakantieverhuur wordt de boete substantieel verlaagd van 8700 euro naar 3000 euro.’

In de rechtszaak van donderdag, zeggen juristen namens het college van B en W: „Dat (een waarschuwingsboete ingevoerd zou moeten worden, red) is een opvatting. Daar hebben we dus niet voor gekozen.” Het is een aparte stellingname van de juristen, die daaraan toevoegden dat er rondetafelbesprekingen zijn gehouden tussen de gemeente en de Ombudsman. „De grote afwezigen daarbij waren de mensen die juist gepleit hebben voor hoge boetes”, aldus de gemeentelijke juristen. Die 3000 euro noemt Kitain nog steeds een buitensporig hoge boete. Maar dat vinden de juristen van de gemeente niet. Ze wezen in hun antwoord op het gemak waarmee het bedrag terugverdiend kan worden en dat de hoogte van de boete afschrikwekkend genoeg moet zijn. „Je gaat calculerend gedrag krijgen”, zei een gemeentejurist. „Zeven van de dertig dagen is al een grote hap van het geheel.”

NAP nieuws: 'De gemeente maakt ons tot zondebok': Amsterdamse B&B houders voelen zich de dupe van toerismebeleid.

Amber Wiznitzer

Amsterdammers met een Bed & Breakfast (B&B) vrezen dat ze disproportioneel hard zullen worden aangepakt door de gemeente. Die kondigde eind 2022 nieuwe maatregelen aan om de groei van toerisme te beperken, waaronder een mogelijke aanscherping van het quotum voor B&B’s. Tot onvrede van B&B-belangenvereniging Amsterdam Gastvrij. ‘Volstrekt disproportioneel.’

‘Ik heb mijn eerste meme gemaakt,’ klinkt de stem van Maarten Bruinsma door de Nassaukerk. Bijna zeventig leden van Amsterdam Gastvrij, de Amsterdamse belangenvereniging voor B&B’s en vakantieverhuur, hebben zich hier op dinsdag 17 januari verzameld voor de eerste bijeenkomst van het jaar. Op een groot scherm toont voorzitter Bruinsma een foto van een ladder die door een man op een auto is geplaatst en tegen een hoog stoplicht leunt. Bovenaan de ladder staat een tweede man naar het rode stoplicht te kijken.

Inspiratie voor de meme was de ‘escalatieladder’ die de gemeente eind vorig jaar introduceerde om toerisme in de hoofdstad in balans te houden. Elke trede vertegenwoordigt een mogelijke maatregel die kan worden ingezet bij toenemende overlast. De maatregelen zijn nog niet definitief, maar een verdere aanscherping van quota voor B&B’s (toeristische verhuur waarbij een permanente bewoner toezicht houdt) en regelgeving voor vakantieverhuur (toeristische verhuur zonder toezicht van een permanente bewoner) behoort tot de mogelijkheden.

Het zijn dus de B&B’s die op de wankele escalatieladder zijn gezet en tot halt worden geroepen, stelt Bruinsma, terwijl de hotelsector – die in 2021 toch bijna 87% van het aantal toeristenovernachtingen verzorgde – door rood kan blijven scheuren.

Mild

De gemeente ziet dat anders. Voor hotels geldt al langere tijd een aangescherpt overnachtingsbeleid, laat de woordvoerder van wethouder Sofyan Mbarki (Aanpak Binnenstad) later in een reactie weten. En ook in het nieuwe pakket aan maatregelen komt deze sector aan de orde.

Maar voor de hotelsector zijn de voorgestelde maatregelen volgens Bruinsma een stuk milder: met hoteliers wil de gemeente in gesprek om hotels te transformeren tot woon- of kantoorplekken en hotelkamers samen te voegen.

‘Dan zegt de hotelsector: “Nee”, en is het gesprek snel klaar’, voorspelt toerismedeskundige Stephen Hodes, aanwezig als spreker bij de bijeenkomst. Uit frustratie dat zijn inmenging al jaren ‘helemaal niets’ oplevert, bemoeit de zeventiger zich naar eigen zeggen niet meer met de discussie rond toerisme in Amsterdam. Maar voor de B&B-houders in de Nassaukerk maakt hij een uitzondering: ‘Jullie zijn heel nauw betrokken bij deze hele economie’.

Zondebok

‘Volstrekt disproportioneel’, noemt Hodes het verschil tussen de aangekondigde maatregelen voor B&B’s enerzijds en voor hotels anderzijds. ‘Als ik dertig jaar jonger was, zou ik op de barricade gaan staan.’ ‘Ze maken ons tot zondebok’, roept een van de aanwezigen. De zaal vult zich met instemmend geroezemoes.

De strijdlustige sfeer in de zaal is niet nieuw. Amsterdam Gastvrij verzet zich sinds haar oprichting in 2017 al tegen het gemeentelijk beleid rond B&B’s en vakantieverhuur. Vooral de quota zijn de leden een doorn in het oog: sinds 2020 is voor het houden van een B&B een vergunning vereist en geldt per wijk een maximum aantal vergunningen dat verstrekt wordt. Ook voor vakantieverhuur is een vergunning nodig, en in sommige wijken wil de gemeente daarvoor liefst een totaalverbod invoeren.

Hoger beroep

De onvrede bij Amsterdam Gastvrij is zo groot dat de vereniging twee rechtszaken tegen de gemeente aanspande. Op 22 februari dient het hoger beroep over de plaatselijke verboden op vakantieverhuur, later dit jaar dient het hoger beroep over de quota voor B&B’s.

Voor die tijd zit de vereniging niet stil. Anderhalve week na de bijeenkomst is er alweer een gesprek aangevraagd met wethouder Mbarki, zegt Bruinsma. ‘Dan kunnen we meer input geven over onze rol in het Amsterdamse ecosysteem.’

Delen:

Dutch News (.nl): Traditionele bed & breakfasts verstrikt in maatregelen tegen toeristenoverlast

19 januari 2023 - Door Senay Boztas

Eigenaren van traditionele bed & breakfasts vinden dat ze onterecht het doelwit zijn van de Amsterdamse maatregelen tegen beschuldigingen van toeristenoverlast – er is naar eigen zeggen weinig bewijs dat ze dat wel zijn. Voorzitter Maarten Bruinsma zei tijdens een jaarlijkse algemene ledenvergadering van de Amsterdamse vereniging voor amateur bed & breakfast houders Amsterdam Gastvrij dat het onwaarschijnlijk is dat mensen hinderlijke gasten in hun gezinswoningen verwelkomen. "De drukte die voor 90% wordt veroorzaakt door hotels, wordt op ons bordje gelegd", zei hij. De rode lijn in alle regels is dat ze niet veel kosten voor de gemeente. Het kost veel geld om een hotel uit te kopen terwijl ze ons gewoon kunnen vertellen: "Dat kan niet meer." B&B-verhuur) vertegenwoordigt een klein deel van de toeristische overnachtingen. Een rapport uit 2019 in opdracht van Airbnb en uitgevoerd door SEO Amsterdam Economics, beweerde dat 'vakantieverhuur' tot 7% van de toeristische overnachtingen vertegenwoordigde.

'Blijf weg'

In november kondigde stadseconoom Sofyan Mbarki echter een reeks maatregelen aan om de toeristenoverlast te verminderen, waaronder een 'blijf weg'-campagne en 'aanscherpende' regelgeving rond vakantieverhuur, terwijl hij hotels vroeg om om te bouwen tot woningen. Het Nederlandse statistiekbureau het CBS meldde dat het overnachtingstoerisme, inclusief hotelovernachtingen, vorig jaar terugkeerde naar het hoge niveau van bijna 2019. Ondertussen zei Geerte Udo, directeur van citymarketingorganisatie Amsterdam & Partners, dat ‘Airbnb’vakantiewoningen 'schadelijk' zijn voor Amsterdam. Maar traditionele bed & breakfast-eigenaren – die een beperkt aantal licenties hebben en het hele jaar door kunnen opereren als de eigenaar aanwezig is – zijn bezorgd dat hun bedrijven onterecht zullen lijden onder hardhandig optreden op het gebied van huisvesting en toerisme. "Er is een ladder van escalatie en we staan aan de top, met meer verboden gebieden en meer bed & breakfast-quota's", zei Bruinsma.

Waterbed Stephen Hodes, een toerisme-expert en campagnevoerder tegen overlast, zei dat de stadsregels niet hebben gewerkt zoals bedoeld. ‘Veel regels hebben een waterbedeffect gehad – je stopt hotels, en het effect is meer hotels in Hoofddorp, Haarlemmermeer en Zaandam. Iedereen wordt naar de stadsgrenzen gestuurd, en al het geld gaat naar de andere gemeenten, maar de overlast komt naar Amsterdam. Je blijft niet in Amstelveen en Hoofddorp!' Ook plannen om toeristen naar minder gebaande paden te verspreiden, waren volgens hem gedoemd te mislukken. ‘De gemeente heeft geen idee hoe toeristen denken: ze denken dat hun gedrag rationeel is, maar ze zijn als vee. Maximaal 10% begeeft zich buiten de platgetreden paden. De gemeente jaagt op klein beleid, maar de oorzaak is Schiphol!' Hij voegde eraan toe dat er geen bewijs is dat de traditionele bed & breakfasts een oorzaak waren voor hinderlijke gasten. "Je hebt controle over wat er in je huis gebeurt en je gasten zijn niet de lastige gasten, maar ze (de gemeente) komen keihard achter je aan", zei hij. Hoe ziet een kwaliteitstoerist eruit? Eigenaars van bed & breakfasts wezen er tijdens het evenement op dat hun gasten hen vragen om 'lokale juweeltjes' aan te bevelen, zodat ze mensen kunnen wegleiden van de gebruikelijke toeristische attracties, terwijl ze hun prijzen aanpassen om probleembezoekers te vermijden. Amsterdam Gastvrij komt ook op voor mensen die hun huis maximaal 30 nachten verhuren terwijl ze weg zijn, en heeft de kwestie van boetes voor kleine administratieve fouten bij vakantieverhuur aan de orde gesteld. Op advies van de Amsterdamse ombudsman heeft de stad een nieuw beleid dat de eerste boetes beperkt tot € 3.000, maar de limiet is niet van toepassing op alle straffen en vanaf februari worden kostbare rechtszaken verwacht. Nieuws heeft de gemeente Amsterdam om een reactie op de zorgen gevraagd.

Gemeente: Suggestieve nota toeristenovernachtingen

In deze nota worden voorstellen gedaan voor capaciteitssturing in bestaande hotels en nog te ontwikkelen hotels. Er wordt ook ingegaan op hotelovernachtingen in de MRA. Vervolgens wordt ingegaan op het verder aanscherpen van beleid voor verhuur van woningen aan toeristen. Aanvullend worden voorstellen gedaan voor de hoogte van de toeristenbelasting. Er wordt vervolgens ingegaan op in hoeverre deze belasting een sturingsinstrument kan zijn zoals bedoeld in de Verordening op toerisme in balans Amsterdam. Ook is in deze nota een maatregel opgenomen voor de vermakelijkheidsretributie. lees hier de hele nota waaronder hoofdstuk 3 Toeristisch verhuur van woningen.

AGV: Zienswijze proportionaliteitsbeleid boetes vakantieverhuur

Geachte wethouder, beste Zita,

We hebben onlangs kennisgenomen van de stand van zaken met betrekking tot de aanpak van het verlagen van eerste administratieve boetes voor vakantieverhuur en van het vastgelegde proportionaliteitsbeleid. Ik wil hierbij onze zienswijze hierop met je delen.

We stellen het erg op prijs dat de verlaging van deze administratieve boetes niet is uitgesteld tot de vaststelling van de nieuwe huisvestingsverordening voor 2024. Door de snelle aanpak en het bevriezen van alle lopende trajecten is voorkomen dat de affaire mogelijk onbeheersbare proporties gekregen zou hebben. Ook is het goed dat er bij het opleggen van boetes nu duidelijker invulling gegeven zal worden aan de wettelijke plicht om te matigen naar de mate van ernst van de overtreding en verwijtbaarheid en/of de geringe draagkracht van de overtreder.

Toch stellen we kritische kanttekeningen bij de vastgelegde proportionaliteitsbeleid. We achten het boetebedrag van 3000 euro nog altijd disproportioneel en de reikwijdte van de coulanceregeling onvoldoende.

Hoogte van het boetebedrag voor een eerste administratieve overtreding

Het is bijzonder teleurstellend dat het college wil vasthouden aan een punitieve sanctie van 3000 euro voor een overtreding waar op zichzelf geen voordeel aan te behalen is. Naar ons oordeel wordt hiermee geen invulling gegeven aan de aanbeveling van de ombudsman om een waarschuwingsboete in te voeren. Het bedrag is twintig keer zo hoog als in Utrecht (150 euro), terwijl in Zaanstad met een waarschuwing volstaan wordt.

Het is niet duidelijk waarop het bedrag gebaseerd is en het bedrag lijkt daarmee volkomen arbitrair. Het zou voor de hand gelegen hebben om aansluiting te zoeken bij boetes voor vergelijkbare overtredingen, zoals het te laat indienen van een aangifte omzetbelasting (68 euro) of inkomstenbelasting (385 euro) or rijden met een verlopen APK keuring (150 euro). 

Het college stelt dat de boete voor de meldplicht “afschrikwekkend genoeg” moet zijn. Daarmee wordt echter miskend dat de meldplicht slechts tot doel heeft om de handhaving van het nachtencriterium van 30 nachten te faciliteren. De boete voor het niet naleven van het nachtencriterium zelf blijft onverminderd op een “afschrikwekkende” 11.600 euro staan. De ons bekende gedupeerden kunnen aantonen dat ze dit nachtencriterium niet overschreden hebben. Daarmee hebben ze van de vergeten melding ook geen enkel voordeel gehaald (het melden is immers gratis). In het overgrote deel van de gevallen waren ze eenvoudigweg niet van de meldplicht op de hoogte. In sommige andere gevallen is het een enkele keer vergeten. In geen van de gevallen is meer van 30 nachten verhuurd. 

U stelt terecht in uw brief naar de gemeenteraad dat de bijzonder hoge administratieve lasten voor vakantieverhuurders, met een jaarlijkse vergunningsaanvraag en meldplicht voor iedere verhuring vooraf, met zich meebrengt dat er “sneller een melding wordt vergeten of een verhuring wordt gedaan terwijl de vergunning niet meer geldig is en er nog geen nieuwe vergunning is aangevraagd”. De ombudsman onderschrijft ook dat het stelsel uitnodigt tot het maken van fouten. Alleen daarom al zijn “afschrikwekkende” boetes ondoelmatig en ongepast.

Ook de foutieve informatievoorziening vanuit de gemeente of landelijke overheid draagt bij aan mogelijke fouten. Zo wordt op de landelijke website voor het registreren en doen van meldingen (annex 2) gesteld dat de advertentie het vergunningsnummer moet vermelden (dat moet het registratienummer zijn). Ironisch genoeg bevat zelfs het (oorspronkelijke) persbericht van de Gemeente (annex 3) over het nieuwe proportionaliteitsbeleid een fout. Hierin wordt feitelijke hoofdbewoning en het nachtencriterium onjuist als “administratieve voorwaarden” gepresenteerd.

De vermeende afschrikwekkende werking van een hoge boete veronderstelt een calculerende burger die van de laatste versie van de huisvestingsverordening op de hoogte is. Daar is onder de gedupeerden, particulieren die hun eigen woning verhuurd hebben, geen sprake van. Met een waarschuwingsboete wordt een overtreder ook op de hoogte gebracht wordt van de hoge boete van 8700 euro voor een eventuele tweede overtreding. Pas daarna kan men van een afschrikwekkende werking uitgaan. 

Een boete van 3000 euro zal ook voor toekomstige gedupeerden als onevenredig ervaren worden en zal tot gevolg hebben dat de gemeente verwikkeld blijft in talrijke rechtszaken met haar burgers.

Reikwijdte van de coulanceregeling

Voor mensen die geen herroepelijke zaak hebben, wordt een coulanceregeling ingesteld die alleen geldt voor mensen die na 1 oktober 2021 een boete hebben ontvangen voor een eerste administratieve overtreding. Wij achten het onrechtvaardig dat door het invoeren van deze vrij willekeurige datum een aantal benadeelden op geen matiging kunnen rekenen, terwijl de feiten en omstandigheden voor hen gelijk zijn. 

Ten eerste willen we graag herhalen dat alle meldplichtboetes van vóór 1 juli 2020 zijn opgelegd op grond van een door de Raad van State onverbindend verklaard artikel. We blijven het bijzonder onrechtvaardig vinden dat gemeente volhardt in het incasseren van onterecht opgelegde boetes, alleen omdat een benadeelde zijn of haar gang naar de rechter niet heeft kunnen of willen maken.

Op 1 juli 2020 is de meldplicht (opnieuw) ingevoerd tezamen met een nieuwe vergunningplicht voor vakantieverhuur. Terwijl bij het invoeren van de registratieplicht (1 april 2021) een “inwerkperiode” van 6 maanden aangehouden is tot 1 oktober 2021, is bij het instellen van een meld- en vergunningsplicht nauwelijks sprake geweest van enige inwerktijd. Deze nieuwe meld- en vergunningsplicht zijn als noodmaatregel op stel en sprong ingevoerd als reactie op de beslissing van de Raad van State van begin 2020 dat er (toen) voor de meldplicht zonder vergunningsplicht geen juridische basis bestond. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er in de haast een evidente fout geslopen is in deze Huisvestingsverordening, die uitgerekend de meldplichtboete betreft (zie annex 1). Het is aannemelijk dat dit juist in de periode direct na 1 juli 2020 tot overtredingen vanuit onwetendheid geleid heeft. We achten het daarom bijzonder onrechtvaardig dat de gedupeerden in de periode tussen 1 juli 2020 en 1 oktober 2021 niet ontzien worden. Hierbij zij nog opgemerkt dat het juist de financieel minder draagkrachtige of minder goed ingevoerde burgers zijn, die hun weg naar de rechter niet genomen hebben en dus buiten de coulanceregeling vallen.

Ook om een andere reden is 1 juli 2020 beter verdedigbaar als begindatum voor de coulanceregeling. Vanwege de coronabeperkingen is vanaf begin 2020 de handhaving beperkt tot zogenaamde “digitale recherche”. Hierbij werden de gescrapete gegevens van Airbnb, zoals recensies, gekoppeld aan meldingen van verhuringen bij de gemeente Amsterdam. In tegenstelling tot de jaren daarvoor zijn, is aan geen enkele van deze boetes een zogenaamde “Zoeklichtmelding” van vermoedelijke illegale verhuur of vermeende overlast voorafgegaan. Uit tabel 3 van de bijlage bij de raadsinformatiebrief blijkt ook dat al sinds 2020 boetes voornamelijk zijn opgelegd wegens administratieve fouten van particulieren. Daarom zijn deze gevallen over het algemeen veel beter vergelijkbaar met recente gedupeerden dan met verhuurders van vóór 2020.

Het betreft hier naar schatting zo’n 15 tot 20 gedupeerden bovenop de 77 gedupeerden die nu wel onder de coulanceregeling vallen. We verzoeken het college om deze groep gedupeerden van na 1 juli 2020 in de coulanceregeling mee te nemen. Eventueel kan men van deze personen verlangen dat ze aantonen, bijvoorbeeld door het overhandigen van screenshots van een platform (zoals de Amsterdamse belastingdienst soms verlangt), dat ze het nachtencriterium niet overtreden hebben.

Aanbevelingen ombudsman

We onderschrijven de aanbevelingen van de ombudsman van harte. We zijn echter van mening dat deze aanbevelingen niet in voldoende mate door het college overgenomen worden. Wij blijven graag in gesprek en zullen ideeën voor het vereenvoudigen van het systeem en het verbeteren van de informatievoorziening blijven aandragen. Wij zullen de concrete invulling van het matigingsbeleid nauwgezet blijven volgen en eventuele signalen van misstanden terugkoppelen in de kwartaalgesprekken met de Directie Wonen.

Met vriendelijke groeten,

Maarten Bruinsma

Amsterdam Gastvrij

AT5: Burgemeester Halsema: "Ook Amsterdam vertrouwt burgers onvoldoende"

Ook de Amsterdamse bestuurscultuur gaat te veel uit van wantrouwen tegen haar eigen burgers. Dat zegt burgemeester Femke Halsema in Het Gesprek met de Burgemeester op AT5. "We jagen ook als Amsterdamse overheid te vaak burgers weg, in plaats van dat we ze naar ons toe halen."

Ook persoonlijk vertrouwt Halsema de overheid minder dan voorheen. "Ik denk dat ik net als alle inwoners van ons land een klap heb gehad van de toeslagenaffaire. Ik kan niet zeggen dat ik volledig verbaasd was, omdat het de uitkomst is van een proces van een overheid die steeds wantrouwiger is jegens haar eigen inwoners en steeds scherper is geworden tegen kleine vormen van fraude en het niet erg heeft gevonden dat mensen van goede wil lijden onder mensen van kwade wil."

Onmacht en onwil

Volgens de burgemeester is dit een proces van meer dan 20 jaar geweest. "Eigenlijk vond men dat niemand mocht frauderen en alles gecontroleerd moest worden, ook mensen van goede wil. Je had dus een overheid die ervan uit ging dat iedere burger potentieel kwaadwillend is. Dat leidt tot zoiets als de toeslagenaffaire en dat moet behoorlijk zwaar gecorrigeerd worden."

Halsema stelt dat het een combinatie van onmacht en onwil is bij de overheid. "De bestuurlijke cultuur moet ook veranderd worden. Bestuurders moeten voor hun ambtenaren staan met een rechte rug en zelf verantwoordelijkheid nemen voor alles wat misgaat. Dat is de afgelopen jaren ook niet altijd even stevig gebeurd en daar zit ook enige onwil, omdat je ook ziet dat bestuurders en politici bang zijn om verantwoording af te leggen."

"Vaak wordt verondersteld dat inwoners ongelijk hebben en dat wij het moeten winnen. Dat is geen goede uitgangspositie. Dat moeten we veranderen"

FEMKE HALSEMA, BURGEMEESTER VAN AMSTERDAM

Ook de gemeente Amsterdam heeft nog een weg te gaan. "Ja, Amsterdam vertrouwt haar eigen burgers ook onvoldoende", aldus Halsema. "Dat willen we ook corrigeren. Het Amsterdamse apparaat, de gemeente, is ook deel geworden van een bestuurscultuur die gestoeld is op wantrouwen. Dat zie je bijvoorbeeld in de mate waarin wij procederen tegen onze eigen inwoners of hoe we soms omgaan met de klachten van inwoners. Vaak wordt verondersteld dat inwoners ongelijk hebben en dat wij het moeten winnen. Dat is geen goede uitgangspositie. Dat moeten we veranderen. We jagen ook als Amsterdamse overheid te vaak burgers weg, in plaats van dat we ze naar ons toe halen."

Het besef groeit wel volgens Halsema bij de ambtenaren en bestuurders, maar er moet nog wel veel gebeuren. Zo zouden ambtenaren minder moeten procederen, en meer 'naar buiten' moeten gaan om het gesprek aan te gaan met burgers om zo conflicten op te lossen. Bestuurders moeten deze werkwijze steunen, zo stelt Halsema, ook als zulke gesprekken niet altijd leiden tot een oplossing.

Evenementen

Uit onderzoek van AT5 bleek dat de gemeente zelf de eigen regels niet naleeft rondom evenementenvergunningen. Bij beeldbepalende festivals worden regelmatig de deadlines niet gehaald: vergunningen worden net voor een festival afgegeven en soms zelfs pas ná afloop gepubliceerd. Burgers kunnen daardoor geen bezwaar maken.

Halsema: "De verhoudingen zijn ongelijk. De overheid heeft een machtigere positie dan haar burgers. Wat betreft de evenementenvergunningen moet de overheid echt kritischer naar zichzelf gaan kijken. Ik ben ook bezig met het reconstrueren hoe en waar het fout gaat, maar het gebeurt te vaak. Burgers moeten bijtijds in staat zijn om protest aan te tekenen tegen een evenement wat in hun buurt gaat plaatsvinden."

In de brief die de burgemeester schreef over het vertrouwen in de overheid haalde ze de woorden aan van oud-president van Amerika Abraham Lincoln. ‘Het is beter om te vertrouwen en soms teleurgesteld te worden dan te wantrouwen en je de hele tijd ongelukkig te voelen’

Jarenlang proces

"Ik vind dat je als overheid, als bestuurder, dienstbaar hebt te zijn. Jij hebt je burgers te vertrouwen. Wantrouwen kan geen basis zijn van de omgang. Natuurlijk zul je als overheid af en toe bedrogen worden en zal er gefraudeerd worden, dan moet je optreden. Maar je moet niet elke bijstandsgerechtigde, of iemand die recht heeft op een toeslag behandelen als iemand die in potentie fraudeert. Dan behandel je je eigen inwoners slecht. Dus liever een keer bedrogen uitkomen, dan ook de mensen die van goede wil zijn slecht behandelen", zegt Halsema over de uitspraak van Lincoln.

Ze besluit: "Er is een weg te gaan: dit gaat nog jaren duren voordat wij als gemeente een voorbeeld kunnen zijn in hoe de overheid kan omgaan met haar eigen burgers. We doen het nu nog te vaak niet goed."

Verder gaat burgemeester Femke Halsema tijdens Het Gesprek in op de WK-rellen op het Mercatorplein. Kijk hier de hele uitzending

Gemeente past boetebeleid vakantieverhuur aan.

Directie Wonen, bestuurszaken.wonen@amsterdam.nl

Proportionaliteitsbeleid vakantieverhuur

Geachte leden van de gemeenteraad,

Vakantieverhuur is in Amsterdam aan strenge regels gebonden. Het college blijft inzetten op de handhaving van illegale hotels met hoge boetes. Tegelijkertijd constateert het college dat het type overtreder van de vakantieverhuurregels enigszins is veranderd. De afgelopen jaren waren de overtreders overwegend exploitanten van woningen die volledig voor de verhuur aan toeristen werden gebruikt. Nu zien we dat de overtreders overwegend particulieren zijn die de woning waarin ze daadwerkelijk wonen af en toe verhuren aan toeristen en zich daarbij niet aan de regels houden. Gelet op deze ontwikkeling en de invoering van het registratienummer op 1 oktober 2021 heeft het college in het coalitieteakkoord opgenomen dat de boete voor een eerste administratieve overtreding voor vakantieverhuur lager wordt.

Op 8 juli 2022 heeft het college u geïnformeerd over het proces dat was ingezet om tot een nieuw proportionaliteitsbeleid voor eerste administratieve boetes bij vakantieverhuur te komen. Per brief van 25 oktober 2022 heeft het college u geïnformeerd over de resultaten van het onderzoek naar reeds opgelegde boetes in fase 1. In deze brief informeert het college u over het vastgestelde proportionaliteitsbeleid en de daarmee samenhangende ‘Beleidsregel matiging bestuurlijke boete Huisvestingsverordening en Leegstandverordening Amsterdam’.

Proportionaliteitsbeleid

In het coalitieakkoord 2022-2026 is opgenomen: ‘(..) We blijven illegale hotels bestrijden met hoge boetes maar nu het registratiesysteem voor vakantieverhuur in werking is getreden, passen we het boetesysteem zo aan dat de eerste boete voor een administratieve overtreding lager wordt.’

De wijziging van de Huisvestingsverordening (HVV) vindt eens per jaar plaats. De eerstvolgende mogelijkheid om het boetebedrag van de eerste administratieve overtredingen in de HVV te wijzigen is op 1 januari 2024. Het college wil niet wachten met het toepassen van de verlaging van de administratieve boetes tot 1 januari 2024 en heeft daarom voor de periode tot 1 januari 2024 proportionaliteitsbeleid vastgesteld, waarbij vooruitlopend op de wijziging van de verordening de boetes al dienovereenkomstig worden gematigd. De hoofdlijn is dat:

Boetes voor eerste administratieve overtredingen van particuliere bewoners worden verlaagd van 8.700 euro naar 3.000 euro. Dit geldt voor boetes opgelegd vanaf 1 oktober 2021.

RAADSINFORMATIEBRIEF

Gemeente Amsterdam, raadsinformatiebrief Datum 15 november 2022 Pagina 2 van 4

Reikwijdte van het proportionaliteitsbeleid

Het proportionaliteitsbeleid geldt alleen voor eerste administratieve boetes voor vakantieverhuur. Dit zijn boetes voor overtreding van de meldplicht, de vergunningplicht, de registratieplicht en het niet ingeschreven staan in de Basisregistratie Personen. Op deze overtredingen stond een boete van 8.700 euro met een verhoging van 2.900 per overtreding voor een combinatie van meerdere overtredingen. Die boete wordt nu verlaagd naar 3.000 euro. Ook als sprake is van meerdere administratieve overtredingen blijft de boete de eerste keer 3.000 euro. De lagere boete geldt alleen bij een eerste administratieve overtreding, bij een opvolgende boete wordt meteen een boete van 8.700 euro opgelegd.

Andere overtredingen, zoals de overschrijding van het maximale toegestane aantal nachten of personen en de regels omtrent Bed & Breakfast (B&B), vallen niet onder het proportionaliteitsbeleid. Ook boetes aan professionele verhuurders of boetes aan particulieren die een andere woning dan de woning waarin ze wonen verhuren, vallen er niet onder.

Het proportionaliteitsbeleid geldt met terugwerkende kracht tot 1 oktober 2021. Dit betekent dat alle mensen die op of na 1 oktober 2021 een boete hebben ontvangen voor een eerste administratieve overtreding een deel van de boete terugkrijgen, ongeacht of er nog een juridische procedure loopt. De datum van 1 oktober 2021 is gekozen omdat toen de registratieplicht is ingevoerd, de hoofdreden voor het college om de eerste administratieve boetes te verlagen. Met de registratieplicht kan moeilijker anoniem worden verhuurd, waardoor handhaving gerichter kan plaatsvinden. Zonder registratienummer kan ook moeilijker op de grote platforms als Airbnb worden geadverteerd. Platforms zijn namelijk verplicht om advertenties zonder nummer te verwijderen. Onder de terugwerkende kracht vallen 33 zaken.

Daarnaast stelt het college een coulanceregeling in voor de administratieve boetes die vóór 1 oktober 2021 zijn opgelegd en die op dit moment in bezwaar of (hoger) beroep lopen, de zogenaamde herroepelijke zaken. Als deze zaken aan de voorwaarden voldoen van het proportionaliteitsbeleid, wordt de boete verlaagd. Het gaat bij de coulanceregeling om 44 zaken die niet onder de terugwerkende kracht vallen, maar wel worden verlaagd.

Onderbouwing voor de verlaging naar 3.000 euro

Bij de keuze van de hoogte van de boete is een balans gevonden tussen verschillende afwegingen. Enerzijds dient de boete afschrikwekkend genoeg te zijn, ook in relatie tot de gemiddelde inkomsten die met vakantieverhuur kunnen worden behaald. Met een gemiddelde prijs per nacht van ruim 150 euro, in het Centrum zelfs 250 euro per nacht, kan bij een enkele verhuring een fors bedrag worden verdiend. Anderzijds gaat het bij het proportionaliteitsbeleid om particuliere bewoners die niet bedrijfsmatig handelen. Verder is de meldplicht vakantieverhuur een unieke voorwaarde in het boetesysteem, in die zin dat elke keer dat een verhuring plaatsvindt dit vooraf gemeld moet worden. Ook moet elk jaar, voor 1 april van dat jaar, de vergunning worden vernieuwd. Dit vergt dus, anders dan bij andere vormen van woninggebruik zoals B&B of kamerverhuur, een constante alertheid van de vakantieverhuurder, waardoor sneller een melding wordt vergeten of een verhuring wordt gedaan terwijl de vergunning niet meer geldig is en er nog geen nieuwe vergunning is aangevraagd. Gelet op het bovenstaande is voor een sterke verlaging van het boetebedrag tot 3.000 euro gekozen. Wij zullen ontwikkelingen in ons eigen beleid, zoals maatregelen tegen toerisme en de Amsterdamse Aanpak Volkshuisvesting, en ontwikkelingen in landelijke en Europese regelgeving, zoals inzicht in data van Airbnb en andere platformen, nauw blijven monitoren in relatie tot het proportionaliteitsbeleid.

Financiële gevolgen en dekking

In het coalitieakkoord is de bestuurlijke wens opgenomen om de boetes te verlagen, maar is niet voorzien in een bijbehorende financiële dekking. De terugwerkende kracht van het proportionaliteitsbeleid kost incidenteel ongeveer 250.000 euro. De toepassing van de coulanceregeling kost de gemeente ongeveer 500.000 euro extra. De incidentele kosten worden als bijstelling van de gerealiseerde baten genomen. Daarnaast heeft de verlaging van de boetes consequenties voor boetes die in de toekomst opgelegd zullen worden. De verwachting is dat het proportionaliteitsbeleid structureel voor 300.000 euro minder inkomsten per jaar zal zorgen. Bij de Voorjaarsnota 2023 zal een dekkingsvoorstel worden gedaan als blijkt dat de begrote boeteopbrengsten als gevolg van de handhaving van woninggebruik niet meer realistisch blijkt door deze verlaging van de boetes.

Beleidsregel matiging bestuurlijke boete

Uit het onderzoek naar reeds opgelegde boetes vanaf 1 juli 2020 (fase 1), waarover het college u op 25 oktober 2022 heeft geïnformeerd, is naar voren gekomen dat het overgrote deel van de mensen die een boete hebben gekregen al langer aan vakantieverhuur doen en zich vaker niet aan de administratieve voorwaarden hebben gehouden. Verder is gebleken dat de gemeente zoveel mogelijk rekening houdt met de bijzondere omstandigheden van het geval. Het is echter voor de burger niet duidelijk hoe de gemeente de bijzondere omstandigheden beoordeelt. Daarom heeft het college de beleidsregel ‘matiging bestuurlijke boete Huisvestingsverordening en Leegstandverordening Amsterdam’ vastgesteld.

Het college acht het van belang dat zoveel mogelijk transparant wordt hoe de gemeente handelt in procedures over boetes van de directie Wonen. De beleidsregel geldt overigens voor alle boetes opgelegd door de directie Wonen, waaronder bijvoorbeeld boetes voor illegale B&B’s, kamerverhuur en leegstand. De belangrijkste punten van de beleidsregel zijn:

- Het uitgangspunt bij het opleggen van boetes zijn de boetebedragen zoals deze zijn vastgesteld door de gemeenteraad van de gemeente Amsterdam in de Huisvestingsverordening Amsterdam 2020 en de Leegstandverordening Amsterdam 2022.

- Burgemeester en wethouders kunnen de op te leggen boete matigen, indien de overtreder aannemelijk maakt dat de ernst van de overtreding beperkt is en/of dat er sprake is van verminderde verwijtbaarheid ten aanzien van de overtreding en/of dat aannemelijk is dat, gelet op de geringe financiële draagkracht van de overtreder, de volledige boete onevenredige gevolgen heeft voor de overtreder. Er kan dan in beginsel tot 50% van het boetebedrag worden gematigd. Bij cumulaties van matigingsgronden kan tot 75% worden gematigd.

- De eigen woning telt niet mee als vermogen in de beoordeling van geringe financiële draagkracht. De kans dat iemand zijn koophuis moet verlaten vanwege een opgelegde boete is daarmee erg klein.

- Als de overtreder meerdere woningen bezit of als sprake is van recidive, wordt in beginsel niet gematigd.

Ombudsman en beantwoording resterende schriftelijke vragen CDA

Het college voert conform de aanbevelingen van de Ombudsman Metropool Amsterdam een aantal verbeteringen uit bij de uitvoering van het beleid zodat gegarandeerd wordt dat bezwaren van burgers goed in de besluitvorming worden meegenomen. Over de reactie van het college op de aanbevelingen van de Ombudsman wordt u apart geïnformeerd. Daarnaast heeft het college de schriftelijke vragen van het CDA die niet op 8 juli 2022 zijn beantwoord, in een aparte brief beantwoord. Ook hierover wordt u apart geïnformeerd.

Communicatie

We informeren Amsterdammers door middel van de website van de gemeente. De belangenvereniging Amsterdam Gastvrij wordt tevens geïnformeerd.

Alle procedures rondom de boetes van vakantieverhuur zijn stopgezet, behalve de handhaving zelf, in afwachting van het proportionaliteitsbeleid. Nu het proportionaliteitsbeleid is vastgesteld gaat de gemeente de 77 zaken die onder het proportionaliteitsbeleid en de coulanceregeling vallen gedeeltelijk terugbetalen. Dit moet handmatig gebeuren en zal in Q1 van 2023 afgerond zijn. De mensen waar het om gaat worden persoonlijk benaderd door de gemeente.

Met vriendelijke groet,

Namens het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Amsterdam,

Zita Pels

Wethouder Volkshuisvesting