AT5: Motie van treurnis van oppositie voor Ivens: 'Wethouder neemt te weinig verantwoordelijkheid'

(Amsterdam Gastvrij treurt al jaren over het feit dat de wethouder haar leden als rookgordijn gebruikt voor falend bouw- en woonbeleid)

'Een gele kaart' van de VVD, CDA, FvD en de ChristenUnie voor wethouder Wonen, Laurens Ivens (SP) vanmiddag in de Stopera.

De oppositiepartijen, die samen geen meerderheid hebben, waren na drie uur debatteren niet tevreden met de uitleg die Ivens gaf bij de teleurstellende bouwcijfers in het middensegment. Volgens het coalitieakkoord moeten er elk jaar 1.670 woningen met een middeldure huur (een huur tot 971 euro) bijkomen, maar tot nu toe zijn er dit jaar maar 78 in aanbouw genomen.

'Ga er alles aan doen'

Ivens zei in het debat er alles aan te gaan doen 'om uit deze dip te komen'. Eerder kondigde hij aan daarvoor een 'doorbraakteam' te willen lanceren. Volgens de wethouder spelen er meerdere zaken mee bij de tegenvallende productie, zo zou de inkt van de overeenkomst die hij met bouwers en beleggers eerder dit jaar sloot nog maar net zijn opgedroogd.

Juist het zoeken van de schuld buiten zijn eigen invloedssfeer irriteerde de oppositiepartijen. 'Jarenlang worden de doelstellingen niet gehaald en dan nu weer zo'n dieptepunt', foeterde CDA'er Diederik Boomsma.

Hij en de andere oppositiepartijen willen dat de wethouder de beloofde 1.670 woningen duidelijk als doelstelling onderschrijft en dat er een mediator komt om de plooien glad te strijken tussen de gemeente en marktpartijen die de huizen moeten gaan bouwen. In beide gevallen wilde de wethouder er niet aan.

'Motie een dieptepunt'

GroenLinks-raadslid Nienke van Renssen vond de ingediende motie van treurnis 'niet kunnen' en 'een dieptepunt'. Boomsma: 'Het is inderdaad treurig, maar een passend signaal na dit debat.'

De motie zal dus naar alle waarschijnlijkheid niet worden aangenomen, en ondanks de gele kaart houden de oppositiepartijen vooralsnog wel het vertrouwen in de wethouder. Het laatste woord was aan Ivens zelf: 'We treuren allemaal, of u dat nou in een motie wil vastleggen of niet, dat is aan u.' 

Telegraaf: B&W: uitzondering voor tweede huis Halsema

Amsterdam Burgemeester Femke Halsema mag een woning onttrekken aan de woningvoorraad als zij in Noord (Holysloot) wil wonen, zo oordelen B enW.

Het college heeft de hardheidsclausule ingezet. Dit is de mogelijkheid van een overheidsorgaan om van (dwingende) wetgeving af te wijken als een beslissing voor een burger of onderneming tot een onvoorzien en onredelijk nadeel leidt.

Verboden

Het is binnen de gemeentegrenzen van de hoofdstad verboden om een tweede woning te hebben. Dat is woningonttrekking. Als een van de weinigen in de stad kan Halsema die regel naast zich neer leggen. De vergunning die wordt verstrekt geldt tijdens het burgemeesterschap.

Advocaat Iris de Roos verbaast zich. “De burgemeesterswoning hoort niet tot de woningvoorraad, zo werd door de gemeente gesteld. Daarmee werd eigenlijk beweerd dat de burgemeester geen twee woningen bewoont als ze in Noord haar weekeinden door brengt. Maar waarom moet Halsema dan een onttrekkingsvergunning hebben?”Ook bij de hardheidsclausule heeft De Roos bedenkingen. Ïn het geval Halsema is geen sprake van een onredelijk en onbillijk gevolg.”

Tim Klein Haneveld van de vereniging Amsterdam Gastvrij noemt de toewijzing van de vergunning aan Halsema éen staaltje klassenjustitie’. Ër wordt met twee maten gemeten. Gewone Amsterdammers hadden nnoit een vergunning gekregen. Voor hen is het verboden een tweede woning te hebben zonder dat je daar in woont. En die hardheidsclausule? Diet zet je alleen in als mensen in enorme nood zijn. Met alle respect, maar daar is in dit geval toch geen sprake van?”

etc.etc.

Hele artikel

FD: Verslaafd aan het toerisme

Het toerisme is keihard getroffen door corona. Landen willen de economisch zo belangrijke sector zo snel mogelijk opstarten. Is dat verstandig? En: durven de toeristen nog?

• Toerisme is voor veel landen een cruciale bron van inkomsten die door corona grotendeels wegvalt.

• Reis- en toerismesector zucht onder de gevolgen en vreest verlies van miljoenen banen.

• Herstart is essentieel, maar vraag is of dat weer een ‘monocultuur’ mag worden?

• En wat zijn risico’s voor de toeristen?

Wat olie is voor de Golfstaten is toerisme voor Venetië. 'Het is monocultuur en dat is riskant. Economisch, sociaal en financieel is het nu een bloedbad', zegt hoogleraar toerisme Jan van der Borg vanuit zijn woonplaats Venetië — mondiaal symbool voor de enorme groei van datzelfde toerisme.

Gesloten grenzen, lockdowns en social distancing: de gevolgen van de corona-uitbraak hebben de branche wereldwijd hard geraakt. De internationale toerismekoepel WTTC voorspelt dat in de Europese Unie alleen al 11 miljoen van de bijna 23 miljoen banen in de sector verloren dreigen te gaan. Wereldwijd lopen 100 miljoen tot 200 miljoen banen gevaar.

Van der Borg: 'In vijftien jaar tijd is het toerisme bijna in omvang verdubbeld. Heel veel overheden hebben er in geïnvesteerd. In een paar weken tijd zien we een enorme omslag, en is het opeens een van de zwaarst getroffen sectoren in de coronacrisis.'

De domper is extra groot voor landen, regio's en steden die zeer sterk van het toerisme afhankelijk zijn. Zoals Venetië. Van der Borg: 'Daar wil men dat het zo snel mogelijk weer business as usual is. Als ik kijk naar de ouders van klasgenoten van mijn kinderen begrijp ik dat ook. Ze waren door de lockdown in Italië van de ene dag op de andere hun inkomsten kwijt. Ze verdienen allemaal hun brood in het toerisme.'

‘Het is een enorme klap voor een sector die een paar maanden geleden nog dacht dat de bomen tot in de hemel zouden groeien’

Jan van der Borg, hoogleraar toerisme: ‘de kwaliteitstoerist verblijft juist bij mensen thuis’

Overheid betaalt hotelkamer

Stewardessen, obers, reisleiders, taxichauffeurs, receptionisten, kamermeisjes — de lijst van mensen die direct of indirect afhankelijk zijn van toerisme is lang. Overheden halen alles uit de kast om de sporen van corona uit te wissen. Van der Borg: 'Als je nu naar Sicilië gaat, betaal je de helft van je hotelkosten. De rest betaalt de regionale overheid.'

Zonder buitenlandse toeristen is snel herstel voor veel landen een illusie. Het aantal overnachtingen in Spanje kwam volgens cijfers van statistisch bureau Eurostat in april uit op nul. Een jaar eerder waren dat er nog 21,6 miljoen.

De Spaanse economie leunt volgens cijfers van de WTTC voor ruim 14% op toerisme, die van Italië voor 13%, de Griekse economie voor meer dan 20%. In het geval van de Nederlandse economie gaat het nog altijd om een procent of vijf - goed voor ruim 700.000 banen. Reiskoepel ANVR vreest dat veel reisorganisaties in Nederland failliet gaan door corona.

Van der Borg: 'Het is een enorme klap voor een sector die een paar maanden geleden nog dacht dat de bomen tot in de hemel zouden groeien.'

Daar kan Steven van der Heijden van meepraten. De baas van reisorganisatie Corendon ziet door corona in juli 60% tot 70% van zijn omzet verdampen. 'We moeten flink de buikriem aanhalen', zegt hij. 'We zijn bezig een kwart van ons personeel te ontslaan. Dat zijn honderd mensen. We gaan het wel overleven, maar het ziet er compleet anders uit dan we begin dit jaar dachten. We hebben 200.000 vouchers aan klanten uitgedeeld die door dichte grenzen niet naar het buitenland konden. Die hotels waren al betaald.'

Van der Heijdens doel: de schade voor zijn bedrijf, nu afhankelijk van overheidssteun en het begrip van banken, zoveel mogelijk beperken en klanten vasthouden. Deze week zocht hij de confrontatie met het kabinet door aan te kondigen dat hij de voor Corendon zo belangrijke vluchten naar Turkije gaat hervatten. Dat land staat niet op de gele lijst met veilige landen, maar op de oranje lijst. Wie naar Turkije gaat moet na terugkeer twee weken in quarantaine, een hoge prijs voor acht dagen Antalya. Corendon vond dat een coronatest na de reis volstond, maar werd teruggefloten.

Gemiste kans?

'De Nederlandse overheid was bang voor schijnveiligheid', zegt Van der Heijden. 'Wij denken: mensen die zich niet laten afschrikken door een oranje reisadvies, gaan waarschijnlijk ook niet twee weken in quarantaine en dan geeft zo'n test in ieder geval wat meer veiligheid.'

In Venetië neemt de drukte langzaam maar zeker weer toe, ziet Van der Borg als hij op straat loopt. Maar zo druk als voor de crisis is het er nog niet. Corendon-baas Van der Heijden gaat er om die reden volgend weekend nog gauw naartoe, 'om het weer eens mee te maken zoals ik het ken van 35 jaar geleden'.

Van der Borg zou het een gemiste kans vinden als alles op de oude voet verder gaat. Volgens hem is het huidige verdienmodel, gebaseerd op 'hoe meer hoe beter' en gericht op 'quick bucks', achterhaald. Van der Borg pleit voor kwaliteit in plaats van kwantiteit: 'Je kunt omzet creëren door heel veel mensen ergens in te proppen. Je kunt het ook duurder maken. Dat betekent niet dat je alleen nog maar het topje van de markt bedient. Mensen gaan minder vaak op vakantie.'

‘We gaan het wel overleven, maar het ziet er compleet anders uit dan we begin dit jaar dachten’

Steven van der Heijden, ceo Corendon

Dat geeft bewoners van populaire steden ook lucht. In Amsterdam werd een petitie tegen het massatoerisme afgelopen maand ruim 30.000 keer ondertekend. 'De belangrijkste stakeholders zijn niet de bierfietsmanagers, maar je inwoners', zegt Van der Borg. 'Is het echt nodig om voor een paar tientjes naar Barcelona te vliegen om een weekendje te shoppen? Door die industrie zitten heel veel bestemmingen nu opgescheept met die monocultuur.'

'Ik ben altijd voorstander geweest van een duurzamer luchtvaartbeleid. Maar dit lijkt me het slechtst denkbare moment om dat te doen. Daar help je de sector verder de modder mee in', zegt Van der Heijden. 'Ik geloof er ook niets van dat mensen opeens heel ander reisgedrag gaan vertonen. Ze zijn hartstikke blij dat ze weer kunnen doen wat ze deden voor 11 maart. Daar verlangen ze naar.'

'Is het veilig daar in Italië?'

Deze zomer zal het toerisme in Europa een paar maten kleiner zijn dan voor de crisis. Veel Nederlanders gaan helemaal niet op vakantie, of blijven in eigen land. De vrees ver van huis overvallen te worden door een nieuwe coronagolf speelt een rol. Van der Borg krijgt veel telefoontjes van mensen die hem vragen: 'Is het veilig daar in Italië?'

Volgens hoogleraar infectieziektebestrijding Christan Hoebe van de Universiteit Maastricht is het antwoord op die vraag ja. 'Het maakt niet veel uit of je op een terras in Rome zit of in Maastricht. De kans om besmet te raken is min of meer gelijk. Het Nederlandse beleid is om die landen open te stellen voor toerisme waar de situatie redelijk vergelijkbaar is met die in Nederland.' Het zijn de gele landen: een groot deel van West- en Zuid-Europa.

'Vakantie vieren is er verantwoord, maar niet risicoloos. Dat laatste ligt vooral aan menselijk gedrag', aldus Hoebe. 'Vakantie kan een tijd zijn waarin mensen wat losbandiger zijn en zich minder aan regels houden.'

‘Het maakt niet veel uit of je op een terras in Rome zit of in Maastricht. De kans om besmet te raken is min of meer gelijk’

Christian Hoebe, hoogleraar infectieziektebestrijding

Een 'grote uitdaging' voor de GGD's wordt het bronnencontactonderzoek als mensen toch ziek thuiskomen uit het buitenland. Hoebe: 'Dat is een lastig verhaal, dat voor ons pas begint als iemand terugkeert.' Vaste internationale procedures voor dit soort situaties zijn er volgens hem niet. Met grensoverschrijdend contactonderzoek is nauwelijks ervaring opgedaan, behalve met buurlanden wanneer iemand in een grensregio besmet raakte.

Van der Heijden zag ook dat veel toeristen deze zomer liever thuis blijven en sloeg in allerijl bedden in eigen land in. 'Het zou mij niets verbazen als Nederland door corona deze zomer onze grootste bestemming wordt', zegt de topman van Corendon. Wat hem betreft is dat tijdelijk. 'We hebben eigen vliegtuigen', zegt Van der Heijden. 'Die heb je niet nodig om Nederlandse klanten naar ons hotel in Badhoevedorp te brengen.'

dit FD artikel

Parool: 1500 Amsterdammers moeten hun woning voor 1 juli van Airbnb halen

Michiel Couzy

Circa 1500 Amsterdammers moeten hun woning van Airbnb halen omdat vakantie­verhuur in hun buurt per 1 juli verboden is. Het verbod en de nieuwe vergunningsplicht moeten leiden tot minder overlast.

Woensdag 1 juli gaan twee belangrijke maatregelen in voor vakantieverhuur van Amsterdamse huizen: een vergunningsplicht voor alle verhuurders en een verbod in drie gebieden in de binnenstad, rondom de Oudezijds Achterburgwal, de Nieuwezijds Voorburgwal en in het zuidelijke deel van de grachtengordel, grofweg tussen Amstel en Leidsegracht. In deze buurten staan nu zo’n 1500 woningen op Airbnb, zo’n 6 procent van de circa 25.000 advertenties voor vakantieverhuur in de hele stad.

Uit onderzoek naar toerisme in Amsterdam blijkt dat de overlast het grootst was in de drie binnenstadsbuurten waar nu een verbod op vakantieverhuur komt. Wethouder Laurens Ivens denkt niet dat die overlast door het verbod ineens zal verdwijnen. In de gebieden zijn immers ook nog 18.414 hotelbedden, 217 bed&breakfasts en 307 toeristenwinkels. “Ik reken mij niet rijk. Vakantieverhuur is niet dé verklaring voor overlast, maar het aanbod aan hotelkamers en toeristenwinkels is veel lastiger te beperken. Ik weet wel zeker dat de overlast nog groter zal zijn als we niets doen.”

Volgens Airbnb is het verbod een schending van de basisrechten van Amsterdammers. Ook Amsterdam Gastvrij, de belangenbehartiger van vakantieverhuurders in Amsterdam, is tegen het verbod. “Het gemeentebestuur wil laten zien dat het iets doet aan de overlast, maar dit verbod zal niet helpen,” zegt Tim Klein Haneveld, voorzitter van Amsterdam Gastvrij. “Door strenge handhaving is de overlast al verminderd. De tijd dat grote groepen toeristen opgepropt zaten in een kamer, ligt achter ons.”

Vergunningstelsel opgetuigd

Vanaf 1 juli moeten alle Amsterdammers een vergunning aanvragen als ze hun huis willen verhuren aan toeristen – een gevolg van een ­uitspraak van de Raad van State in januari. Die bepaalde dat voor vakantieverhuur een vergunning nodig is. Omdat de stad geen vergunningstelsel had, was verhuur aan toeristen van de ene op de andere dag illegaal. Ivens heeft de afgelopen maanden alsnog een vergunningsstelsel opgetuigd, waarmee hij Airbnb legaliseert. De aanvraag verloopt digitaal en kost 45 euro.

Ivens heeft overwogen om net als de gemeente Den Haag vakantieverhuur illegaal te laten. Uiteindelijk heeft hij toch besloten een vergunningsstelsel in het leven te roepen. Als de gemeente geen mogelijkheid biedt om aan een vergunning te komen, kan ze ook geen boetes opleggen voor verhuur zonder vergunning, is zijn redenering. Juristen van de gemeente denken dat vakantieverhuur dan vrij spel krijgt.

Amsterdammers hebben niet alleen een vergunning nodig, maar moeten vakantieverhuur ook melden en straks, als de nieuwe wet door de Kamer is, komt daar een registratieplicht bij.

Illegale hotels

Hierdoor is het makkelijker voor de gemeente verhuur aan te grote groepen of langer dan 30 dagen per jaar te beboeten. Ivens hoopt dat illegale hotels hierdoor afhaken en het aanbod aan vakantieverhuur krimpt. “Voor de coronacrisis zagen we sowieso al een lichte daling,” zegt hij.

Klein Haneveld van Amsterdam Gastvrij verwacht ook dat het aanbod vakantieverhuur zal afnemen. “Door de vergunningsplicht wordt het kaf van het koren gescheiden en daar zijn we blij mee.”

Parool: NBTC 'Leg toerist niets in de weg'

Herman Stil

Toeristen ontraden om naar Amsterdam te komen, zoals het stadsbestuur wil, is volgens NBTC onnodig en onverstandig. Het toerismebureau weigert daarom mee te werken aan een ontmoedigingscampagne, al wordt dat wel door de gemeente geclaimd. "Juist nu moeten we mensen uitnodigen naar ons land te komen."

In een brief aan de gemeenteraad kondigde wethouder Victor Everhardt van Economische Zaken vorige week aan dat de stad inzet op 'het zoveel mogelijk ontraden van toeristen om Amsterdam te bezoeken'. En: 'In samenwerking met het rijk en het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen (NBTC) wordt de boodschap richting het buitenland versterkt'. Vandaag debatteert de gemeenteraad over het toerismebeleid en de brief van D66'er Everhardt.

Ook in Amsterdam

Het NBTC wist van niets. Het stadsbestuur heeft het NBTC niet benaderd over een ontmoedigingscampagne. "We hebben daar hoogstens via officieuze weg van vernomen," zegt directeur Jos Vranken. De hoofdstad is geen partij in het toerismebureau, ook niet financieel.

"Wij raden nooit specifieke plekken af en gaan dat ook nu niet doen," zegt Vranken. "Als je mensen iets ontraadt, maak je hen er juist op attent. We moeten buitenlandse en binnenlandse gasten actief voorlichten en gidsen naar plekken waar het aantrekkelijk en veilig verblijven is. Dat is ook in en om Amsterdam. Als je niets doet, vervallen bezoekers in oude reflexen." Daarmee bedoelt hij dat die dan sowieso naar de highlights gaan.

Economie stutten

Stadsbezoek ontmoedigen is volgens Vranken niet nodig. "Uit ons onderzoek in Nederland en de zes belangrijkste toeristische herkomstlanden blijkt dat dit jaar 50 procent minder Nederlanders op vakantie gaan in eigen land en er 60 procent minder buitenlandse gasten komen."

"De mensen die dat wel doen, zoeken in eerste instantie naar rust, ruimte, natuur en groen. Steden als Amsterdam zijn echt minder in trek. De verwachting dat het toerisme er snel weer tot drukte leidt, wordt niet ondersteund door de feiten. En met alle respect: wat moet je dan ontraden?"

"We moeten de mensen die bereid zijn nu naar ons land te komen, geen strobreed in de weg leggen. Zij zijn keihard nodig om de economie te stutten, vooral die in Amsterdam. Ondernemers en hun werknemers staat het water tot aan of boven de lippen. Laten we er in hemelsnaam voor zorgen dat die mensen een toekomst hebben."

NBTC gaat volgens Vranken dan ook gewoon door met het werven van toeristen. "Wij gaan specifiek doelgroepen aanspreken om ze toch naar Nederland te halen, in eerste instantie vooral Belgen en Duitsers. Dat breiden we uit naar andere landen, zoals Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk, maar dat zijn geen groepen die nu voor Amsterdam kiezen."

'ZIE BEWONERS EN ONDERNEMERS ALS BONDGENOTEN'

Het Amsterdamse toerismebeleid staat of valt volgens NBTC-directeur Jos Vranken bij gelijkwaardig overleg tussen alle betrokkenen.

"Natuurlijk staan bewoners centraal. Maar als je daar een streep trekt, zoals Amsterdam nu doet, doe je jezelf tekort. Er komt pas een echte oplossing als je bewoners én ondernemers als bondgenoten ziet en niet als vijanden. Een aantrekkelijke plek om te wonen is een aantrekkelijke plek om te bezoeken en daarmee een aantrekkelijke plek om te ondernemen."

"Als we niet gemotiveerd het gesprek met elkaar aangaan, blijf je hangen in ondoordachte en onuitvoerbare plannen, zoals het mogelijk sluiten van hotels vanwege corona of drukte. Daarmee ga je er volledig aan voorbij dat in Amsterdam twee derde van het bezoek uit dagjesmensen bestaat. Je treft met zo'n maatregel waardevolle bezoekers, die niet alleen in het hotel geld uitgeven, maar ook aan de lokale economie."